Δείτε πως θα απολαύσετε τα ταξίδια σας χωρίς να επιβαρύνετε το περιβάλλον. Τρόποι για να μειώσετε το περιβαλλοντικό σας αποτύπωμα στη θάλασσα.
Τα ταξίδια με σκάφος έχουν μια μοναδική γοητεία. Ελευθερία, επαφή με τη φύση, ήχοι του νερού, βραδιές κάτω από τ’ αστέρια. Ωστόσο, όσο μαγευτικές κι αν είναι αυτές οι εμπειρίες, συνοδεύονται από μια ευθύνη: να προστατέψουμε το θαλάσσιο περιβάλλον στο οποίο ταξιδεύουμε.
Η κλιματική κρίση, η ρύπανση των θαλασσών και η μείωση της θαλάσσιας βιοποικιλότητας είναι ζητήματα που μας αφορούν όλους. Ειδικά όλους εμάς που αγαπάμε το νερό και ζούμε από και μέσα στη θάλασσα.
Ας δούμε πώς μπορούμε, μέσα από μικρές και ορθές επιλογές, να μειώσουμε το οικολογικό μας αποτύπωμα και να υιοθετήσουμε πιο βιώσιμες πρακτικές στα θαλάσσια ταξίδια μας:
1. Επιλογή «πράσινου» σκάφους και φυσικών πηγών ενέργειας
Η τεχνολογία μάς δίνει σήμερα τη δυνατότητα να επιλέξουμε σκάφη με χαμηλότερες εκπομπές CO₂. Ανάλογα με το είδος του ταξιδιού, αναζητήστε:
- Ηλεκτρικά ή υβριδικά σκάφη, που χρησιμοποιούν ηλεκτροκίνηση για μικρές αποστάσεις.
- Ιστιοπλοϊκά, που κινούνται με τη δύναμη του ανέμου, σχεδόν μηδενίζοντας την κατανάλωση καυσίμου.
- Τα ηλιακά πάνελ, που εκμεταλλεύονται τον ήλιο για να καλύψουν τις ενεργειακές ανάγκες, είναι πολύ διαδεδομένα στα catamaran όπως το Lagoon 60.
Tip: Αν νοικιάζετε σκάφος, ζητήστε πληροφορίες για την ενεργειακή του απόδοση και επιλέξτε εταιρείες με περιβαλλοντική πολιτική.
Εκμεταλλευτείτε τις φυσικές πηγές ενέργειας: Η ενέργεια από τον ήλιο και τον άνεμο είναι αστείρευτη και φιλική προς το περιβάλλον. Αξιοποιήστε την:
- Με φωτοβολταϊκά πάνελ για την κάλυψη αναγκών σε φωτισμό, ψυγεία ή φόρτιση συσκευών.
- Με ανεμογεννήτριες μικρής ισχύος για σκάφη, που εξασφαλίζουν ρεύμα ακόμη και σε συννεφιασμένες μέρες.
- Με τη φυσική πρόωση του ιστίου, όπου και όταν είναι δυνατόν, αποφεύγοντας τη συνεχή χρήση μηχανής.
Διαβάστε ακόμη: Ο Ιστιοπλοϊκός Τουρισμός μηδενικού αποτυπώματος άνθρακα
2. Επιλέγετε προϊόντα χωρίς μικροπλαστικά και χημικά
Το αντηλιακό σας μπορεί να προστατεύει εσάς αλλά να βλάπτει τη θάλασσα. Επιλέξτε:
- Αντηλιακά reef-safe, χωρίς οξυβενζόνη και οκτυνοξινάτη, που βλάπτουν τους κοραλλιογενείς υφάλους.
- Σαπούνια και καθαριστικά βιοδιασπώμενα, χωρίς φωσφορικά ή πετροχημικά.
- Καλλυντικά χωρίς μικροπλαστικά, τα οποία καταλήγουν στο νερό και καταναλώνονται από τη θαλάσσια ζωή.
Ακόμη, θυμηθείτε ότι ένα μόνο πλαστικό ποτήρι που θα πέσει στη θάλασσα μπορεί να παραμείνει εκεί για εκατοντάδες χρόνια.
Αντικαταστήστε τα πλαστικά μίας χρήσης με:
- Επαναχρησιμοποιούμενα μπουκάλια και θερμός.
- Ποτήρια και πιάτα από ανοξείδωτο χάλυβα ή bamboo.
- Υφασμάτινες τσάντες για τα ψώνια και τις προμήθειες του σκάφους.
3. Ελαχιστοποιήστε τα απορρίματα σας
Ακόμα και στο σκάφος, το «λιγότερο είναι περισσότερο». Προσπαθήστε να μειώσετε τη σπατάλη και να περιορίσετε τις συσκευασίες που χρησιμοποιείτε. Τι να χρησιμοποιείτε για να πετάτε τα σκουπίδια στο σκάφος; Υπάρχουν διαθέσιμες σακούλες από άμυλο καλαμποκιού που αποσυντίθενται σταδιακά στους χώρους υγειονομικής ταφής.
Μπορείτε, επίσης, να χρησιμοποιήσετε ξανά τις παλιές πλαστικές σακούλες από τα ψώνια σας. Σε κάθε περίπτωση, προσπαθήστε να διαχωρίζετε τα απορρίμματα. Αν και ορισμένες μαρίνες δεν διαθέτουν ακόμη κάδους ανακύκλωσης, η πρακτική αυτή εφαρμόζεται σταδιακά όλο και περισσότερο.
Επίσης, διαχωρίστε τα απορρίμματα σε ανακυκλώσιμα και μη, και μην πετάτε τίποτα στη θάλασσα – ούτε οργανικά απόβλητα.
Τέλος να είστε προσεκτικοί με την απόρριψη λιμάτων που πρέπει να γίνεται μακριά από τις ακτές. Κάθε χώρα έχει διαφορετικούς κανονισμούς για την απόρριψη των λυμάτων από τις δεξαμενές σκαφών. Στην Τουρκία, για παράδειγμα, απαγορεύεται αυστηρά η απόρριψη των λυμάτων στη θάλασσα και είναι υποχρεωτικό να αδειάζονται σε ειδικούς σταθμούς άντλησης.
Σε κάθε κυβερνήτη σκάφους δίνεται μια κάρτα στην αρχή της παραμονής του, την οποία πρέπει να επιδεικνύει στον σταθμό άντλησης, ως απόδειξη προς την εταιρεία ενοικίασης ότι συμμορφώθηκε με τη διαδικασία. Η μη τήρηση αυτών των κανόνων επισύρει βαριά πρόστιμα.
Αν πλέετε σε χώρα όπου δεν υπάρχουν τόσο αυστηροί κανονισμοί, προσπαθήστε τουλάχιστον να αδειάσετε τη δεξαμενή σας ανοιχτά, μακριά από τις ακτές και σίγουρα όχι μέσα σε κόλπους. Η φύση θα έχει περισσότερο χρόνο για να διασπάσει τα λύματα, ενώ οι υπόλοιποι ναυτικοί θα σας ευχαριστήσουν που δεν μολύνετε τα νερά στα οποία απολαμβάνουν το μπάνιο τους.
4. Σεβαστείτε τη θαλάσσια ζωή
Η θάλασσα δεν είναι απλώς το «σκηνικό» της περιπέτειάς μας. Είναι κατοικία για χιλιάδες είδη. Για να την προστατέψετε:
- Μην αγκυροβολείτε σε περιοχές με κοραλλιογενείς σχηματισμούς ή ποσειδωνίες.
- Αποφύγετε να ταΐζετε ή να ενοχλείτε τα άγρια θαλάσσια ζώα.
- Αν κάνετε ψάρεμα, σεβαστείτε τους τοπικούς κανόνες και τις επιτρεπόμενες περιόδους.
5. Συντήρηση σκάφους με οικολογικό τρόπο
Η καλή συντήρηση του σκάφους μειώνει τη ρύπανση και αυξάνει την αποδοτικότητά του:
- Καθαρίστε τη γάστρα τακτικά για να μειωθεί η κατανάλωση καυσίμου.
- Χρησιμοποιήστε οικολογικά χρώματα και επιστρώσεις antifouling.
- Διαχειριστείτε σωστά τα λύματα του σκάφους και αποφύγετε την απόρριψη τους στη θάλασσα.
Τα antifouling χρώματα είναι ειδικά ναυτιλιακά χρώματα που εφαρμόζονται στο κάτω μέρος (γιαλό) των σκαφών, με σκοπό να αποτρέψουν την προσκόλληση θαλάσσιων οργανισμών όπως φύκια, όστρακα, βακτήρια και μικροοργανισμοί. Αυτοί οι οργανισμοί, όταν κολλάνε στην γάστρα του σκάφους, αυξάνουν την αντίσταση στο νερό, με αποτέλεσμα μεγαλύτερη κατανάλωση καυσίμων και χαμηλότερη ταχύτητα. Γιατί είναι σημαντικά τα antifouling χρώματα:
- Βελτιώνουν την απόδοση του σκάφους
- Μειώνουν την κατανάλωση καυσίμου
- Μειώνουν τις εκπομπές CO₂
- Προστατεύουν τη δομή της γάστρας από διάβρωση και οργανισμούς
Παλαιότερα, πολλά antifouling χρώματα περιείχαν τοξικές ουσίες όπως οργανικός κασσίτερος (TBT) ή βαριά μέταλλα (π.χ. χαλκός), τα οποία ήταν εξαιρετικά αποτελεσματικά αλλά πολύ βλαβερά για τη θαλάσσια ζωή και τα οικοσυστήματα.
Τα οικολογικά antifouling είναι χρώματα που:
Δεν περιέχουν βαρέα μέταλλα ή τα περιέχουν σε ελάχιστη, επιτρεπτή ποσότητα
Χρησιμοποιούν βιοδιασπώμενα συστατικά
Αξιοποιούν νέες τεχνολογίες όπως νανοσωματίδια σιλικόνης ή υδρόφοβες επιφάνειες που αποτρέπουν την προσκόλληση οργανισμών χωρίς να τους σκοτώνουν
Είναι φιλικά προς τα λιμάνια και τις μαρίνες, χωρίς να μολύνουν τα ύδατα
Η βιωσιμότητα δεν σημαίνει περιορισμός. Σημαίνει αρμονία. Και η θάλασσα, περισσότερο από οτιδήποτε, μάς μαθαίνει τι σημαίνει να συνυπάρχουμε αρμονικά.
6. Μείνετε λιτοί
Η ουσία των eco friendly ταξιδιών είναι η απλότητα και η σύνδεση με τη φύση. Αντί να φορτώσετε το σκάφος με άχρηστες συσκευές, μη αναγκαία gadgets και υπερκαταναλωτικά προϊόντα:
- Απολαύστε τη σιωπή της θάλασσας.
- Περιορίστε την κατανάλωση ρεύματος και νερού.
- Μαγειρέψτε απλά ή ετοιμάζετε κρύα γεύματα με τοπικά προϊόντα, αποφεύγοντας την υπερβολική χρήση συσκευασμένων τροφίμων.
Οι επιλογές μας έχουν αντίκτυπο. Ένα σκάφος που ταξιδεύει με οικολογική συνείδηση μπορεί να εμπνεύσει και άλλους. Επιπλέον, το να φροντίζει κανείς το περιβάλλον δεν είναι μόνο ηθική υποχρέωση – είναι και τρόπος ζωής που οδηγεί σε μια βαθύτερη απόλαυση της φύσης.
