Τροποποιήθηκε πολύ πρόσφατα η παράγραφος 5 του άρθρου 43 του Ν.4111/2013. Γράφει ο Γιάννης Κλεώπας*
Mε τις τροποποιημένες διατάξεις λύνονται μια σειρά ζητημάτων που αφορούν τον τρόπο φορολογίας, όχι μόνο των μερισμάτων αλλά πλέον και των εκτάκτων αμοιβών, (bonus) που λαμβάνουν φυσικά πρόσωπα φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας από ναυτιλιακές επιχειρήσεις.
Με τις νέες λοιπόν διατάξεις, τα φυσικά πρόσωπα φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας που λαμβάνουν μερίσματα από, αλλοδαπές επιχειρήσεις οποιουδήποτε τύπου ή μορφής, που διατηρούν γραφεία ή υποκαταστήματα εγκατεστημένα, σύμφωνα με το άρθρο 25 του Ν. 27/1975, ή και ημεδαπές επιχειρήσεις, που έχουν υπαχθεί στο άρθρο 25 του Ν. 27/1975, φορολογούνται πλέον με συντελεστή 10%.
Για την υπαγωγή σε αυτό το καθεστώς φορολόγησης οι επιχειρήσεις πρέπει να έχουν αντικείμενο εργασιών την ναύλωση, ασφάλιση, διακανονισμό αβαριών, μεσιτεία αγοραπωλησιών ή ναυπηγήσεων ή ναυλώσεων ή ασφαλίσεων πλοίων με ελληνική ή ξένη σημαία, (άνω των 500 κόρων ολικής χωρητικότητας), την αντιπροσώπευση πλοιοκτητριών εταιρειών.
Οι διατάξεις αυτές για τις αλλοδαπές επιχειρήσεις ισχύουν για μερίσματα που καταβάλλονται ή πιστώνονται κατά τα έτη 2012 και μετά, ενώ σύμφωνα με τον Ν.4607/2019 ισχύει και για τις ημεδαπές επιχειρήσεις για μερίσματα που καταβάλλονται ή πιστώνονται κατά τα έτη 2019 και μετά.
Οι διατάξεις αυτές δεν εφαρμόζονται στα μερίσματα που διανέμονται από τις επιχειρήσεις που, σύμφωνα με την άδεια εγκατάστασής τους, ασχολούνται και με τη διαχείριση πλοίων με ελληνική ή ξένη σημαία.
Εξαιρούνται των διατάξεων αυτών, τα επιβατηγά ακτοπλοϊκά πλοία και τα εμπορικά πλοία που εκτελούν εσωτερικούς πλόες.
Επομένως στο εισόδημα που αποκτά το φυσικό πρόσωπο από τις πιο πάνω αναφερόμενες επιχειρήσεις, με την μορφή διανομής κερδών ή μερισμάτων - ανεξαρτήτως του αριθμού επιχειρήσεων χαρτοφυλακίου που παρεμβάλλονται μεταξύ της επιχείρησης και του τελικού μετόχου ή εταίρου δικαιούχου του μερίσματος - επιβάλλεται φόρος 10%.
Ο πιο πάνω φόρος μερισμάτων, βαρύνει τον δικαιούχο, (φυσικό πρόσωπο), και αποδίδεται από αυτόν.
Με την απόδοση του φόρου αυτού, εξαντλείται κάθε φορολογική υποχρέωση του δικαιούχου από κάθε φόρο, τέλος, εισφορά ή κράτηση συμπεριλαμβανομένης και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.
Τα ίδια εφαρμόζονται και για τις έκτακτες αμοιβές και ποσοστά (bonus) που διανέμουν οι πιο πάνω αναφερόμενες αλλοδαπές επιχειρήσεις, πέραν του μισθού σε μέλη του ΔΣ ή διευθυντές ή στελέχη.
Από το 2019 και μετά τα πιο πάνω εφαρμόζονται και στις ημεδαπές επιχειρήσεις καθώς και τις διαχειρίστριες επιχειρήσεις, (εγκατεστημένες στην Ελλάδα σύμφωνα με το άρθρο 25 του Ν. 27/1975). Επεκτείνεται δε η εφαρμογή τους, στους υπαλλήλους των επιχειρήσεων αυτών.
Ο φόρος για τα έτη 2012 – 2019 αποδίδεται εφάπαξ με την υποβολή σχετικής δήλωσης μέσα στον επόμενο μήνα από αυτόν εντός του οποίου έγινε η καταβολή ή η πίστωση του μερίσματος, είτε στην ημεδαπή είτε στην αλλοδαπή.
Από το 2020 και μετά ο φόρος θα αποδίδεται με την υποβολή σχετικής δήλωσης μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από αυτόν εντός του οποίου έγινε η καταβολή ή η πίστωση του μερίσματος, είτε στην ημεδαπή είτε στην αλλοδαπή, και καταβάλλεται μέσα σε 5 εργάσιμες ημέρες από την ημερομηνία υποβολής της δήλωσης. Παράλειψη υποβολής των δηλώσεων από τον υπόχρεο σε δήλωση ή εκπρόθεσμη υποβολή της δήλωσης, επισύρει πρόστιμα και προσαυξήσεις ή και τόκους κατά περίπτωση.
Σημειώνεται πως με την υποβολή της δήλωσης συνυποβάλλεται αριθμός δικαιολογητικών, που προβλέπεται από τις οικείες αποφάσεις του Υπ. Οικ. Τα δικαιολογητικά αυτά διαφέρουν για τα εισοδήματα που καταβλήθηκαν ή πιστώθηκαν ως το 2018 από αυτά που διανέμονται από το 2019 και μετά.
Αναμφισβήτητα τα παραπάνω αποτελούν μια σημαντική εξέλιξη στον τρόπο φορολογίας τέτοιων εισοδημάτων στον σπουδαιότερο ίσως τομέα της ελληνικής οικονομίας.
*Διευθύνων Σύμβουλος της Kleopas Alliott Business Consultants
