Η ελληνική ναυτοσύνη όπως αποτυπώνεται σε μία σειρά θεματικών μουσείων ανά τη χώρα που αξίζει να επισκεφτείτε.
Το ταξίδι στην πλούσια ναυτική ιστορία της Ελλάδας ξεκινά από το Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος, το μεγαλύτερο του είδους του στη χώρας μας, που στεγάζεται εντός της D-Marin Ζέας. Σπάνια αντικείμενα και χάρτες από τον 16ο αιώνα αφηγούνται τα ναυτικά επιτεύγματα των Ελλήνων από την προϊστορία έως τις μέρες μας, ενώ για τους λάτρεις της τέχνης και της ιστορίας, μεγάλο ενδιαφέρον έχει η εικαστική συλλογή με προσωπογραφίες ναυτικών προσωπικοτήτων και δωρητών του Μουσείου, έργα που πραγματεύονται τις φιγούρες των καραβιών, αλλά και εντυπωσιακούς πίνακες που παρουσιάζουν τη θάλασσα ως πεδίο ιστορίας και συγκρούσεων, όπως η Πυρπόληση του τουρκικού δικρότου στην Ερεσσό το 1821 και η Ναυμαχία του Ναβαρίνου, του Κωνσταντίνου Βολανάκη, που εγκαινιάζουν την ενότητα των ιστορικών έργων (www.hmmuseum.gr).
Ως άγρυπνος θεματοφύλακας της συλλογικής μνήμης της περιοχής, το Ναυτικό και Ιστορικό Μουσείο Γαλαξιδίου εικονογραφεί τη ζωή και τη ναυτική επίδοση των κατοίκων του για πέντε χιλιετίες, από την προϊστορική περίοδο μέχρι τις αρχές του εικοστού αιώνα. Ανάμεσα στα εκθέματα θα θαυμάσετε μια από τις σημαντικότερες συλλογές οργάνων ναυσιπλοΐας στην Ελλάδα, αλλά και το περίφημο «Χρονικό του Γαλαξιδίου», ένα από τα σημαντικότερα μεταβυζαντινά κείμενα της ελληνικής ιστοριογραφίας που αφηγείται τις περιπέτειες της θαλασσινής πολιτείας από τον 10ο έως τον 18ο αιώνα.
Στη μακρινή Καβάλα, την αρχαιότερη παραλιακή πόλη της Βόρειας Ελλάδας που διατηρεί στους 40 αιώνες της ύπαρξής της άρρηκτη σχέση με τη θάλασσα, το όνειρο μιας παρέας φίλων Καβαλιωτών κατέληξε στη δημιουργία ενός Ναυτικού Μουσείου, με στόχο τη διαφύλαξη κειμηλίων και ενθυμημάτων από την ναυτική ιστορία, την παράδοση και τη ναυτοσύνη της πόλης. Το μουσείο συστήνει το συναρπαστικό θαλασσινό κόσμο μέσα από πίνακες λαϊκών Καβαλιωτών ζωγράφων με θέματα από τη θάλασσα και τη ζωή της, μοντέλα πλοίων, πιστά αντίγραφα παλαιότερων καραβιών, όργανα ναυσιπλοΐας, αντικείμενα από την αρματωσιά των καραβιών, ημερολόγια καραβιών και ναυτικά φυλλάδια με μαρτυρίες περιπετειών των ναυτικών μας (www.nmkav.gr).
Μαθήματα Ναυτικής Ιστορίας
Επόμενος προορισμός μας τα ελληνικά νησιά, όπου μια σειρά θεματικών μουσείων τιμούν την μεγάλη ναυτική ιστορία των Ελλήνων.
Στη Μύκονο, το Ναυτικό Μουσείο Αιγαίου στο κέντρο του νησιού, διαφυλάσσει και προβάλει την ελληνική ναυτική ιστορία και παράδοση μέσα από ομοιώματα πλοίων από την προ-Μινωϊκή περίοδο μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα, ιστορικά ναυτιλιακά έγγραφα, σπάνια χαρακτικά και χάρτες, αρχαία αντικείμενα και ναυτικά όργανα, εξαρτήματα και εργαλεία, ενώ στον κήπο του Μουσείου θα δείτε τον Φάρο «Αρμενιστή», που θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους φάρους του Αιγαίου (aegean-maritime-museum.gr).
Στις αίθουσες του ανανεωμένου Ναυτικού Μουσείου Οίας στη Σαντορίνη, ανάμεσα στα ενδιαφέροντα εκθέματα θα βρείτε σχέδια από τους Σαντορινιούς ταρσανάδες, ακρόπρωρα, σκαλιστές ναυτικές κασέλες, σπάνια έγγραφα, χάρτες, ναυλοσύμφωνα, προικοσύμφωνα και διαθήκες ναυτικών, εξάντες και διάφορα μικροαντικείμενα καθημερινής χρήσης από παλιά ιστιοφόρα.
Στην Άνδρο, τα πρωτότυπα εκθέματα του Ναυτικού Μουσείου του νησιού αφηγούνται όλη την ιστορία της Ανδριώτικης εμπορικής ναυτιλίας από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα μέσα από ναυτολόγια, χειρόγραφα ναυτικής εκπαίδευσης, στολές, όργανα ναυσιπλοΐας, λιθογραφίες ανδριώτικων πλοίων και μακέτες.
Αν ανοίξτε πανιά για τα Δωδεκάνησα αξίζει να κάνετε στάση στην όμορφη Σύμη για να δείτε ένα από τα σημαντικότερα μουσεία στο είδος του στη χώρα μας. Στεγασμένο σε ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά νεοκλασικά κτίρια της περιοχής, εκεί που άλλοτε βρισκόταν ο κεντρικός ταρσανάς, το Ναυτικό Μουσείο Σύμης αφιερώνει μία μεγάλη ενότητα στους Συμιακούς σφουγγαράδες, ενώ εκτός από καταδυτικές μηχανές, σκάφανδρα, είδη σφουγγαριών, σκανταλόπετρες, αλλά και διάφορα άλλα εξαρτήματα σφουγγαράδων, θα δείτε αρκετά ομοιώματα σπογγαλιευτικών σκαφών, έργα του Αντώνη Πολιά.
Στο βορειοανατολικό Αιγαίο και στην όμορφη Χίο, διεθνές λίκνο της ναυτιλίας, το Ναυτικό Μουσείο του νησιού, φιλοξενεί ιδιωτική συλλογή με μοντέλα ιστιοφόρων και άλλων εμπορικών πλοίων, έργα ζωγραφικής, σπάνιες φωτογραφίες, βιβλία, καθώς και όργανα πλοίων και άλλα ναυτικά αντικείμενα, ξετυλίγοντας το χρονικό της ανάπτυξης της ελληνικής ναυτιλίας διά μέσου των αιώνων. Η έκθεση του μουσείου καταδεικνύει τον σημαντικό ρόλο που έπαιξε η Χίος στην ανάπτυξη της ελληνικής ναυτιλίας κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα (chiosnauticalmuseum.gr).
Ένα ναυτικό μουσείο που αξίζει να επισκεφτείτε είναι και αυτό που βρίσκεται στο Φρούριο Φιρκά στα Χανιά. Το δεύτερο μουσείο τέτοιου είδους στην Ελλάδα, τόσο από πλευράς παλαιότητας όσο και από πλευράς περιεχομένου, περιλαμβάνει εκατοντάδες εκθέματα, ανάμεσά τους κειμήλια, αντικείμενα που ανασύρθηκαν από τον βυθό, ζωγραφικούς πίνακες, χάρτες, φωτογραφικό υλικό, μακέτες πλοίων, διάφορα ναυτικά όργανα κ.ά. από την Εποχή του Χαλκού μέχρι τη σύγχρονη εποχή (mar-mus-crete.gr).
Η ναυτική κληρονομιά στα Επτάνησα
Στην Ιθάκη, στο Ναυτικό Λαογραφικό Μουσείο του Δήμου, εκτός από τα εκθέματα λαογραφικού ενδιαφέροντος, θα θαυμάσετε και τις χαλκογραφίες του J.H.W. Tischbrein, με μορφές από τα έπη του Ομήρου. Στη Ζάκυνθο, στο Ναυτικό και Ιστορικό Μουσείο Ζακύνθου, στη Μπόχαλη, εκτίθενται πίνακες ζωγραφικής με θέμα τη ναυτική μας παράδοση, μινιατούρες πλοίων και ναυτικά όργανα, και στο Μιλάνιο Ναυτικό Μουσείο στο Τσιλιβί, θα δείτε μία εντυπωσιακή πινακοθήκη, όπου απεικονίζεται η εξελικτική πορεία της Ναυτικής Ιστορίας του Ελληνικού έθνους, πλούσιο φωτογραφικό υλικό, στολές, μοντέλα πλοίων και ναυτικά αντικείμενα (milaniomaritimemuseum.gr).