Γράφει η Τερέζα Μορφινού, Δικηγόρος/Διαμεσολαβητής, MORFINOY Legal Consulting.
Ένας σαφής οδηγός, υπό το νομικό πρίσμα, της απόκτησης και ιδιοκτησίας σκαφών αναψυχής και των μελλοντικών κανονισμών στη Μεσόγειο
Τα επικίνδυνα σημεία στην αγορά σκάφους αναψυχής
Η απόκτηση ενός σκάφους αναψυχής αποτελεί αναμφίβολα το μονοπάτι προς αξέχαστες εμπειρίες στη θάλασσα, ιδιαίτερα στην Ελλάδα, μια χώρα με ισχυρή ναυτική κληρονομιά, εκτεταμένη ακτογραμμή και αμέτρητα νησιά. Ωστόσο, μπορεί επίσης να επιφυλάσσει δυσάρεστες εκπλήξεις από νομική άποψη.
Όπως κάθε άλλο περιουσιακό στοιχείο, ένα σκάφος αναψυχής μπορεί να φέρει εκκρεμείς υποθήκες, βάρη ή άλλες υποχρεώσεις, επομένως είναι κρίσιμο να ελεγχθεί διεξοδικά η νομική του κατάσταση και το καθεστώς ΦΠΑ. Επιπλέον, η μεταβίβαση ενός σκάφους αναψυχής είναι μια σύνθετη συναλλαγή που αναπόφευκτα εμπλέκει τρίτους και δημόσιες αρχές, οι οποίες λόγω υπερβολικού φόρτου εργασίας μπορεί να προκαλέσουν δυσάρεστες διαδικαστικές καθυστερήσεις που επηρεάζουν την ολοκλήρωση της αγοράς.
Κατά συνέπεια, είναι ζωτικής σημασίας να συμβουλευτείτε έμπειρους και καλά καταρτισμένους νομικούς συμβούλους από την αρχή, να θέσετε ένα ρεαλιστικό χρονοδιάγραμμα και να αξιολογήσετε εάν αξίζει να προχωρήσετε ή όχι. Με αυτόν τον τρόπο, ο αγοραστής είναι σε θέση να αξιολογήσει τους πιθανούς κινδύνους εκ των προτέρων και να αποφύγει τυχόν εκπλήξεις.
Σημεία-κλειδιά στα οποία πρέπει να εστιάσουν οι αγοραστές
Υπό το νομικό πρίσμα, ο αγοραστής θεωρείται πάντα η βαρύνουσα πλευρά μιας συμφωνίας, καθώς ο πλούτος του βρίσκεται σε κίνδυνο, γι’ αυτό είναι υψίστης σημασίας από την πλευρά μας να τον καθοδηγήσουμε σε αυτό το νέο εγχείρημα.
Η νομική διαδικασία που οδηγεί στην ολοκλήρωση της αγοράς μπορεί να είναι απαιτητική, γι’ αυτό ο αγοραστής πρέπει να ενημερωθεί διεξοδικά και να αποκτήσει βαθιά κατανόηση της πορείας των ενεργειών που θα λάβουν χώρα κατά τη διάρκεια αυτής της συναλλαγής. Επιπλέον, είναι κρίσιμο για τον αγοραστή να έχει μια σαφή εικόνα της μελλοντικής χρήσης του σκάφους που σχεδιάζει να αγοράσει, η οποία στην πραγματικότητα καθορίζει την κατάλληλη δομή ιδιοκτησίας και τις υποχρεώσεις που αυτή μπορεί να συνεπάγεται σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.
Η κατοχή ενός σκάφους αναψυχής θα μπορούσε να αποτελέσει μια επικερδή επένδυση, που σημαίνει ότι ο χρόνος είναι σημαντικός, ειδικά όταν το καλοκαίρι πλησιάζει. Στο δικηγορικό μας γραφείο, ενθαρρύνουμε ρεαλιστικά χρονοδιαγράμματα και ενημερώνουμε τους πελάτες μας για όλες τις πιθανές εναλλακτικές ώστε να αποφεύγονται τυχόν περιττές καθυστερήσεις, διατηρώντας παράλληλα άμεση, ανοιχτή και ειλικρινή επικοινωνία.
Οι “γκρίζες ζώνες” στη βιομηχανία σκαφών αναψυχής
Στην Ελλάδα, ένα συχνά εμφανιζόμενο ζήτημα είναι η έλλειψη ενός σαφούς πλαισίου σχετικά με τον εφαρμοστέο ΦΠΑ στις ναυλώσεις και την ιδιωτική χρήση ενός εμπορικού σκάφους αναψυχής. Πιο συγκεκριμένα, είναι δυνατή η μείωση του φόρου ανάλογα με την κατηγοριοποίηση του σκάφους αναψυχής καθώς και τα ταξίδια που πραγματοποιούνται. Παρά τις νομικές προσπάθειες σε αυτό το θέμα, εξακολουθεί να είναι δύσκολο να αποδειχθεί η διάρκεια κάθε ολοκληρωμένου ταξιδιού, επομένως οποιαδήποτε μείωση του ΦΠΑ μπορεί να είναι αμφισβητήσιμη.
Όπως προαναφέρθηκε, η απόδειξη του καθεστώτος ΦΠΑ ενός σκάφους αναψυχής μπορεί επίσης να αποτελέσει πρόβλημα, δεδομένου ότι η εξέτασή του δεν είναι εξίσου διεξοδική σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Μια προκαταρκτική αξιολόγηση του καθεστώτος ΦΠΑ από την πλευρά του αγοραστή είναι επιτακτική, καθώς επηρεάζει αναπόφευκτα τις διαπραγματεύσεις κάνοντας την τιμή αγοράς του σκάφους αναψυχής να κυμαίνεται.
Εξέλιξη του νομικού πεδίου των σκαφών αναψυχής
Πρέπει να αναγνωρίσουμε το γεγονός ότι η τεχνολογία και η ψηφιοποίηση αποτελούν σημαντικά εργαλεία που μπορούν να εξαλείψουν χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες. Η δημιουργία της ελληνικής βάσης δεδομένων πλοίων του ηλεκτρονικού μητρώου πλοίων (e-Ship Registry) καθώς και η ηλεκτρονική άδεια ναύλωσης (e-Charter Permission), που καθιστά τα ελληνικά ύδατα ακόμη πιο ελκυστικά για τη ναύλωση σκαφών αναψυχής με σημαία εκτός ΕΕ άνω των 35μ., ήταν μια σπουδαία αρχή.
Το ηλεκτρονικό ναυλοσύμφωνο (e-Charter party), το οποίο θα επιτρέπει την ηλεκτρονική υποβολή ενός ναυλοσυμφώνου, θα αποτελέσει ένα ακόμη σημαντικό πλεονέκτημα. Επιπλέον, πρωτοποριακές πρωτοβουλίες που υποστηρίζουν τη βιωσιμότητα βρίσκονται συνεχώς σε εξέλιξη. Χρησιμοποιούνται φιλικά προς το περιβάλλον υλικά και συστήματα και ενσωματώνονται εναλλακτικές πηγές ενέργειας για την περαιτέρω μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των σκαφών αναψυχής.
Επιπροσθέτως, αναμένουμε την πραγματική εφαρμογή του leasing σκαφών αναψυχής. Συμπερασματικά, η βιομηχανία σκαφών αναψυχής είναι αναμφισβήτητα μια πολύπλευρη βιομηχανία, γεγονός που την καθιστά δυναμική και συναρπαστική. Στο δικηγορικό μας γραφείο, είμαστε αισιόδοξοι για τις μελλοντικές νομικές εξελίξεις στον τομέα των σκαφών αναψυχής και πιστεύουμε ακράδαντα ότι οι όποιες προκλήσεις προκύπτουν δεν αποτελούν εμπόδια, αλλά μεγάλες ευκαιρίες για εξέλιξη και ένα βήμα μπροστά.
Who is who
Η Τερέζα Μορφινού εξειδικεύεται στα σκάφη αναψυχής και τα ακίνητα και συνεργάζεται με πελάτες με έδρα στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έχει αποκτήσει πλούσια εμπειρία στη συμβουλευτική επί της αγοροπωλησίας σκαφών ελληνικής και ξένης σημαίας και της εμπορικής εκμετάλλευσης σκαφών, την ίδρυση ελληνικών και αλλοδαπών εταιρειών, τη νηολόγηση σκαφών σε παγκόσμιο επίπεδο και τον φορολογικό σχεδιασμό. Έχει επίσης αναλάβει πολυάριθμες υποθέσεις – δικαστικά και εξωδικαστικά – όπως υποθέσεις ασφάλισης, μεσιτείας, ελλιμενισμού, ναυλώσεων και πληρώματος. Έχει φέρει εις πέρας με επιτυχία αγοροπωλησίες ακινήτων και συμμετάσχει ως νομική σύμβουλος σε μεγάλα projects ακινήτων (ξενοδοχειακών συγκροτημάτων, κα).
