Στην γκαλερί7 εγκαινιάστηκε η 7η ατομική έκθεση της Πόπης Τσουκάτου με τίτλο «Human After All» σε επιμέλεια Ξένιας Καλπακτσόγλου.
Ο τίτλος υποδηλώνει πως παρόλο που ζούμε στην ψηφιακή εποχή δημιουργός και κυρίαρχος είναι ο άνθρωπος.
Η καινούργια αυτή δουλειά της φωτογράφου είναι υβριδικά έργα που έγιναν με χρήση εργαλείων Τεχνητής Νοημοσύνης Chatgpt, OpenAI DALLE αλλά και επέμβασης εκτός ψηφιακής πραγματικότητας με χειρωνακτική εργασία, επιχρωματισμό, φθορά και παραποίηση.Το ύφος τους κινείται από το απόκοσμο έως το υπερρεαλιστικό. Το έργο συμμετέχει στην ανοικτή συζήτηση σχετικά με την επίδραση της Τεχνητής Νοημοσύνης στην Τέχνη. Η διάρκεια της έκθεσης είναι μέχρι 22 Φεβρουαρίου 2025.
O τίτλος της έκθεσης είναι εμπνευσμένος από το ομότιτλο άλμπουμ του 2005 των Daft Punk .Και εκεί έφτασα τυχαία από την ταινία Electroma,μια επιστημονικής φαντασίας ταινία που προβλήθηκε το 2006 στις Κάννες και αφορά στην ιστορία δύο ρομπότ που αναζητούν τρόπο να γίνουν άνθρωποι.Με άλλα λόγια ο τίτλος υποδηλώνει οτι παρόλο που ζούμε στην ψηφιακή εποχή ο δημιουργός και ο κυρίαρχος είναι ο άνθρωπος.
Το σημαντικό κομμάτι στην χρήση της ΤΝ είναι να έχεις την δυνατή ιδέα.Αυτή είναι η βάση.Αυτή είναι η αρχή.
Στην συνέχεια γράφεις μια μικρή έκθεση . Το prompt. Περιγράφεις με πολλές λεπτομέρειες την εικόνα που έχεις φανταστεί.Προσδιορίζεις το κυρίως θέμα.Το σκηνικό που το περιβάλλει .Το στυλ και την αισθητική.Την εποχή στην οποια αναφέρεσαι.Το συναίσθημα που θέλεις να αποδώσεις.Απο ποια γωνία να γίνει η λήψη.Ποιά ώρα της ημέρας είναι η σωστή,για να καθοριστεί ο φωτισμός.H TN σου δίνει μια φωτογραφία ως απάντηση και σε ρωτά αν θέλεις κάποιες αλλαγές.Στην πραγματικότητα κάνει πολλές αλλαγές για να αποτυπωθουν οι λεπτομέρειες.
Διαβάστε ακόμη: Έκθεση φωτογραφίας «Διαταραγμένα Εδάφη»
Οταν έχεις αυτό που θέλεις το αποθηκεύεις στον υπολογιστή.Μετά το επεξεργάζεσαι στο photoshop. Στην συνέχεια το τυπώνεις. Το επεξεργάζεσαι χειρωνακτικά με ακρυλικά χρώματα, με oil pastel, με κάρβουνο, με spray, με ο,τι νομίζεις ότι ταιριάζει .Φωτογραφίζεις με την μηχανή σου την τυπωμένη εικόνα όπως έχει διαμορφωθεί και την ανεβάζεις στον υπολογιστή. Η χειρωνακτική δουλειά είναι κατά την γνώμη μου απαραίτητη για να προσδώσει στο έργο τις επιλογές του δημιουργού.
Ξεκίνησα τις προσπάθειες κάνοντας ένα κολάζ από φωτογραφίες που έχω τραβήξει με τον φακό μου και με σχέδια που έδωσα εντολή στην μηχανή να μου φτιάξει. Οι πρώτες προσπάθειες ειχαν σουρεαλιστικά στοιχεία. Αλλωστε υπάρχει συσχέτισης της ΤΝ και του σουρεαλισμού όπως το φανταστικό,το υποσυνείδητο,το τυχαίο ,το απρόβλεπτο.Με μια από αυτές τις φωτογραφίες συμμετείχα στην ομαδική έκθεση του Ιδρύματος η Άλλη Αρκαδία για τον Κάφκα.Εκείνη η φωτογραφία ηταν ένα μάτι που είχα φωτογραφίσει σε παλαιότερη δουλειά μου σε στούντιο και ενας λαβύρινθος από το DALLE 4 της OpenAi.
Συνέχισα δημιουργώντας δεκάδες φωτογραφίες με κεντρική ιδέα την αλλοτρίωση,την αποξένωση,τα ερημα τοπία αλλά και σκηνές εμπνευσμένες από κινηματογραφικά έργα επιστημονικής φαντασίας.Η επιλογή των έργων της έκθεσης Human After All έγινε με την καθοδήγηση της επιμελήτριάς μου Ξένιας Καλπακτσόγλου.Ημουν πολύ τυχερή που δέχτηκε να συνεργαστούμε! Στην διάρκεια της προετοιμασίας ανταλλάσαμε όχι μόνο ιδέες αλλά και βιβλία σχετικά με την ΤΝ, αρθρα ειδικών από τον Τύπο και το διαδίκτυο.Παρακολούθησα και ένα online σεμινάριο του International Center of Photography σχετικά με την ΤΝ και την φωτογραφία. Μια 3ημερη διοργάνωση του Γαλλικού Ινστιτούτου για το θέμα και του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Και τον άλλο μήνα θα παρακολουθήσω 3μηνο online σεμινάριο του ΕΚΠΑ με θέμα «δημιουργική ηγεσία και ΤΝ». Γενικά είμαι της φιλοσοφίας «γηράσκω αεί διδασκόμενος».
Η τεχνητή νοημοσύνη είναι ήδη εδώ.Ας αναλογιστούμε την αυτόματη συμπλήρωση στα μηνύματα,τους αλγορίθμους που ρυθμίζουν τις διαφημίσεις στο διαδίκτυο, τις μεταφράσεις,την αναγνώριση τραγουδιών,το σκάκι,τα βιντεοπαιχνίδια,τον αυτόματο πιλότο του αεροσκάφους,την αυτόματη οδήγηση αυτοκινήτων.
Είναι γεγονός ότι υπάρχει ένας φόβος ότι ο άνθρωπος θα ξεπεραστεί από τις μηχανές που εκείνος δημιούργησε.Αυτός ο φόβος ενισχύεται από τις ταινίες επιστημονικής φαντασίας οπου βλέπουμε τις μηχανές να γίνονται αυτόνομες και να επιτίθενται,να καταστρέφουν την φύση και τον άνθρωπο.Οι εικασίες για μηχανές που θα είναι ευφυέστερες από τους ανθρώπους δυστυχώς εμποδίζουν την κατανόηση των εξελίξεων στην τεχνολογία. Ξέρουμε ότι με την εφεύρεση της φωτογραφίας ξεσηκώθηκαν οι εικαστικοί γιατί θεώρησαν ότι η φωτογραφία είναι ο θανάσιμος εχθρός της ζωγραφικής και του πορτραίτου.
Η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν είναι κάτι αρνητικό που πρέπει να αποφύγουμε.Είναι κάτι σημαντικό που μπορεί να λειτουργήσει θετικά η αρνητικά αναλόγως πως θα χρησιμοποιηθεί.
Υπάρχουν κίνδυνοι? Και βέβαια υπάρχουν!Η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν είναι κάτι αρνητικό που πρέπει να αποφύγουμε.Είναι κάτι σημαντικό που μπορεί να λειτουργήσει θετικά η αρνητικά αναλόγως πως θα χρησιμοποιηθεί.Στην διακυβέρνηση πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι θα χρησιμοποιείται για θετικά έργα αποτρέποντας το χάκινγκ και τον κυβερνοπόλεμο, στα πνευματικά δικαιώματα πρέπει να επαναπροσδιοριστούν τα νομικά όρια και να καθιερωθούν νέες αρχές πνευματικής ιδιοκτησίας.Σήμερα τα εργαλεία της Τεχνητης Νοημοσύνης ελέγχονται από λίγες εταιρείες.
Ακόμα και τα κράτη έχουν περιορισμένο έλεγχο.Υπάρχουν ισχυρά λόμπυ και μονοπώλια και γιαυτό πρέπει άμεσα να διαμορφωθεί ένα ικανό ρυθμιστικό πλαίσιο από την Ευρωπαική Ενωση. Ακόμα είναι αναγκαίο να αντιμετωπιστεί με επιλεγμένες μεθόδους η αποδοτική διαχείριση της κατανάλωσης ενέργειας και πόρων από τα data center. Πιστεύω ότι δεν πρέπει να δουμε την ΤΝ ως υπαρξιακή απειλή.Δεν πρέπει να μείνουμε στον φόβο τι θα πάθουμε αλλά να στοχεύσουμε να μάθουμε τι μπορούμε εμείς να κάνουμε με αυτό το εργαλείο.
Στο πεδίο της τέχνης μπορούμε να συνεργαστούμε με την μηχανή.Να αντιμετωπίσουμε την Τεχνητή Νοημοσύνη και τα εργαλεία που μας προσφέρει ως «βοηθό». Δεν αναθέτουμε στην Τεχνητή Νοημοσύνη την παραγωγή ιδεών.Γιατί άλλωστε η μηχανή δεν μπορεί να το κάνει.Δεν πρόκειται ποτέ να μπορέσει να παράξει ένα έργο πρωτότυπο.Δεν έχει αυτονομία και αυτενέργεια.Δεν σκέφτεται. Δεν παράγει περιεχόμενο .Δεν έχει συναισθήματα. Σχετικά δε για την φωτογραφία είναι απλώς άλλο ένα εργαλείο όπως το photoshop και το πινέλο.Θα ήταν χρήσιμο να διδάσκεται όχι μόνο στις σχολές Καλών Τεχνών αλλά να ξεκινά από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση για να μάθουν οι μαθητές να χειρίζονται συστήματα και εφαρμογές της ΤΝ και κυρίως για να καταλάβουν πως υπάρχουν ηθικές πτυχές στην χρήση τους.
Η φωτογραφία δρόμου που με αυτήν ξεκίνησα το ταξίδι μου στον χώρο με την καθοδήγηση του Steve Anchell, είναι ντοκουμέντο,δίνει την πραγματικότητα όχι μόνο της στιγμής αλλά και των συνθηκών.Η φωτογραφία δρόμου απεικονίζει τα συναισθήματα των ανθρώπων και βέβαια απαιτεί τεχνικές γνώσεις για τις ρυθμίσεις του φακού, για την γωνία λήψης,για το φως,για την κίνηση. Είναι μια συναρπαστική εμπειρία αυτή που αποκόμισα από τα ταξίδια γιατί έγινα κομμάτι και καθρέφτης μιας άλλης κοινωνίας και ηρθα κοντά σε ανθρώπους με διαφορετική ιδιοσυγκρασία, με άλλα όνειρα και άλλα βιώματα.Αντίθετα οι φωτογραφίες με την βοήθεια της ΤΝ είναι από έναν φανταστικό κόσμο, οπου μπορείς να συνδυάσεις εποχές,στιγμιότυπα ανύπαρκτα τώρα αλλά πιθανά υπαρκτά στο μέλλον, ανάμειξη ενδυματολογικών στοιχείων αλλα και αρχιτεκτονικά πρότυπα διάφορων εποχών.Εχεις την δυνατότητα να αφήσεις την φαντασία σου ελεύθερη να σχεδιάσει αυτό που έχεις στην σκέψη σου, αυτό που σε βασανίζει, αυτό που προβλέπεις ότι μπορεί να συμβεί, αυτό που οραματίζεσαι να γίνει. Η φωτογραφία δρόμου για εμένα ηταν ανθρωποκεντρική.Κατέγραφε την ταυτότητα άλλων.Η φωτογραφία με την χρήση ΤΝ γίνεται περισσότερο ταυτοτική.Αποτυπώνει βιώματα,φόβους και ελπίδες.Αναζητά την δική μου ταυτότητα.
Η πραγματικότητα που βιώνουμε σήμερα έχει στοιχεία αποξένωσης,αποστασιοποίησης,επιφανειακών ανθώπινων σχέσεων,τα βλέμματα είναι καρφωμένα στις οθόνες των κινητών, οι παραδοσιακές αξίες λησμονούνται, η μαζική μετανάστευση ως αποτέλεσμα της ανθρωπιστικής κρίσης ,ανέτρεψε τα παλαιά δεδομένα ,η κλιματική αλλαγή έφερε πλημμύρες,ξηρασία,ερημοποίηση της υπαίθρου.Ο σημερινός άνθρωπος αντιμετωπίζει τον καταιγισμό πληροφοριών αλλά και ψεύτικων ειδήσεων.Η βία είναι ένα συχνό φαινόμενο. Κυριαρχεί η κακία,ο φθόνος και ο διχασμός.Η ενσυναίσθηση μειώνεται στην σύγχρονη κοινωνία και ειδικά απεναντι στις ευάλωτες ομάδες.Οι προσδοκίες είναι χαμηλές και ατομικές.Λείπει ένα συλλογικό όραμα που θα μας ενώσει όλους στον δρόμο της ανάπτυξης και της προόδου.
