«Χρειάζεται αισιοδοξία για να σχεδιάζουμε το μέλλον, αλλά και ρεαλισμός για να καταγράφουμε τη συνθήκη και να κάνουμε τα οράματά μας βήματα», δηλώνει στο ONDECK η Eκτελεστική Διευθύντρια του Κοινωφελούς Ιδρύματος «Αθανασίου Κ. Λασκαρίδη», που πρωταγωνιστεί στη μάχη για καθαρές θάλασσες και μια Ελλάδα χωρίς πλαστικά.
Το Κοινωφελές Ίδρυμα Αθανασίου Κ. Λασκαρίδη ιδρύθηκε με κίνητρο την αγάπη για την Ελλάδα –τους ανθρώπους, τη θάλασσα και τον πολιτισμό της– και η δραστηριότητά του επικεντρώνεται μεταξύ άλλων στην προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και την καταπολέμηση της ρύπανσης σε ακτές και βυθούς. Σε έναν ετήσιο απολογισμό των περιβαλλοντικών δράσεων του Ιδρύματος, η δρ. Αγγελική Κοσμοπούλου περιγράφει το όραμα, συνεχίζοντας να ηγείται δυναμικά μιας προσπάθειας ευαισθητοποίησης του κοινού για μία καθαρή χώρα χωρίς πλαστικά.
Ένας συνοπτικός απολογισμός των περιβαλλοντικών δράσεων του Ιδρύματος Λασκαρίδη για το 2020.
Τα προγράμματα του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αθανασίου Κ. Λασκαρίδη αντιμετωπίζουν ολιστικά το ζήτημα της θαλάσσιας προστασίας. Είμαστε ιδιαίτερα περήφανοι για το “Typhoon Project”, το οποίο συμπλήρωσε έναν χρόνο καθαρισμού απροσπέλαστων ακτών ανά την Ελλάδα με βάση τον «Τυφώνα», το υπερσύγχρονο πλοίο του ιδρύματος. Μέχρι σήμερα, έχουμε απομακρύνει 135.000 κιλά απορρίμματα από 1.280 παραλίες! Συνεχίζονται, επίσης, το πρόγραμμα «Sea Change Greek Islands» με πολυεπίπεδες δράσεις για τη θαλάσσια προστασία σε δέκα νησιά των Κυκλάδων, καθώς και το “Fishing For Litter”, όπου συνεργαζόμαστε με επαγγελματίες αλιείς για την απομάκρυνση των απορριμμάτων που «ψαρεύουν» στα δίχτυα τους. Τέλος, συνεχίζεται η εκστρατεία «Ελλάδα χωρίς πλαστικά μίας χρήσης» για τη μείωση και σταδιακή κατάργηση των πλαστικών μίας χρήσης στη χώρα μας. Το ίδρυμά μας ανέλαβε τον συντονισμό των εθνικών δράσεων, μετά από την τιμητική πρόσκληση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Ποιο είναι το χρονικό πλάνο της εκστρατείας σας «Ελλάδα Χωρίς Πλαστικά Μίας Χρήσης»;
Ο νόμος για τη μείωση και σταδιακή κατάργηση των πλαστικών μίας χρήσης ψηφίστηκε πρόσφατα, σε εναρμόνιση με την αντίστοιχη ευρωπαϊκή οδηγία. Η καμπάνια «Ελλάδα Χωρίς Πλαστικά Μίας Χρήσης», προϊόν της συνεργασίας μας με το Υπουργείο, περιλαμβάνει καθαρισμούς ακτών και βυθών, ενημερωτικές συναντήσεις με πρόσωπα και φορείς που μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη μετάβαση σε μιαεποχή χωρίς πλαστικά μίας χρήσης, καμπάνιες στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, καθώς και ανάδειξη καλών πρακτικών από όλους τους χώρους. Η εκστρατεία ταξιδεύει σε όλη την Ελλάδα, με δράσεις που θα συνεχιστούν ως τον Ιούλιο του 2021 που θα αρχίσει να εφαρμόζεται ο νόμος.
Πόσο επιτυχημένη θα είναι κατά τη γνώμη σας η εφαρμογή της νέας περιβαλλοντικής νομοθεσίας, σύμφωνα με την οποία από την 1η Ιουλίου 2021 όλα τα πλαστικά μίας χρήσης θα αποσυρθούν;
Η εφαρμογή της νέας περιβαλλοντικής νομοθεσίας οφείλουμε να είναι απολύτως επιτυχημένη. Η διεθνής εμπειρία έχει δείξει ότι για την αποτελεσματική εφαρμογή του νομοθετικού πλαισίου χρειάζονται διαρκής ενημέρωση και ουσιαστική ευαισθητοποίηση των πολιτών. Χρειάζεται, επίσης, η παρακολούθηση των αποτελεσμάτων, για να υπάρχει η δυνατότητα διορθωτικών κινήσεων.
Πώς ανταποκρίνονται οι τοπικές κοινωνίες στις δράσεις σας;
Συνεργαζόμαστε με τις τοπικές κοινωνίες κυρίως στα νησιά, μέσω του προγράμματος «Sea Change Greek Islands». Στόχος μας από την αρχή ήταν κυρίως να ενημερώσουμε και να εμπνεύσουμε, προτείνοντας εφικτές λύσεις για μια καθημερινότητα πιο υποστηρικτική προς το περιβάλλον. Το πρόγραμμα βρίσκεται φέτος στην τρίτη χρονιά του και βλέπουμε με χαρά ότι οι τοπικές κοινωνίες ανταποκρίνονται θετικά. Κάποια νησιά είναι πιο έτοιμα από άλλα να μας ακούσουν και να δεχθούν το πρόγραμμα. Το σύνθημα «Είμαι η αλλαγή» είναι, πιστεύω, ενδεικτικό της φιλοσοφίας του προγράμματος.
Αν υπάρχει κάτι που τελικά πείθει, είναι η σχέση που δημιουργούμε με τους κατοίκους κάθε νησιού, όπως και το γεγονός πως εμείς οι ίδιοι αλλάζουμε πρώτοι, πριν ζητήσουμε από τους άλλους να ανταποκριθούν.
Μετά από συνεχείς δράσεις και καθαρισμούς, πώς θα περιγράφατε σήμερα την κατάσταση στις ελληνικές ακτές και θάλασσες;
Δυστυχώς στις θάλασσές μας υπάρχει μια επιβάρυνση πολλών χρόνων που επιδεινώνεται από τις καθημερινές μας συνήθειες. Μέχρι σήμερα έχουμε απομακρύνει τόνους απορριμμάτων από τις ακτές, ενώ ανάλογες προσπάθειες κάνουν συστηματικά κι άλλες οργανώσεις. Είναι αναμφισβήτητα ένα σημαντικό βήμα, αλλά δεν είναι αρκετό. Θα πρέπει να σταματήσουμε τη ρύπανση στην πηγή – στη διαχείριση στη στεριά, στις επιλογές της καθημερινότητας και στις υποδομές. Είναι μια προσπάθεια διαρκής, στην οποία όλοι είμαστε αναγκαίοι.
Ποιος είναι ο πιο τολμηρός στόχος που έχετε βάλει μέχρι σήμερα;
Η αλήθεια είναι πως οι στόχοι μας γίνονται όλο και πιο φιλόδοξοι. Ξεκινήσαμε με επιδίωξη να καθαρίσουμε τις ελληνικές ακτές από τη ρύπανση, αποδίδοντάς τες καθαρές στους κατοίκους και στους επισκέπτες της χώρας μας. Δουλεύουμε για αυτόν το στόχο καθημερινάκαι τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά. Παράλληλα, θέλουμε να αυξήσουμε τη γνώση μας για την κατάσταση των θαλασσών μας, να στηρίξουμε την έρευνα, αλλά και να ευαισθητοποιήσουμε το κοινό για την ανάγκη να φροντίσουμε για το περιβάλλον. Θέλουμε οι δράσεις μας να είναι ο καταλύτης για τη βελτίωση του θαλάσσιου οικοσυστήματος της χώρας μας.
Με άριστα το 10, πώς θα βαθμολογούσατετην περιβαλλοντική συνείδηση του μέσου Έλληνα πολίτη;
Θα έβαζα «πάνω από τη βάση», με δυνατότητα για καλύτερο βαθμό. Το παρήγορο είναι πως το ποσοστό των ευαισθητοποιημένων πολιτών στην Ελλάδα αυξάνεται συνεχώς.
Πόσο αισιόδοξη νιώθετε για ένα αύριο χωρίς πλαστικά σε έναν πράσινο πλανήτη;
Παλεύω καθημερινά ανάμεσα στην αισιοδοξία και στο ρεαλισμό. Αυτή είναι, πιστεύω, η σωστή στάση για το χώρο που υπηρετώ.
