Νίκος Καραφλός, εμπνευστής και ιδιοκτήτης του Dexamenes Seaside Hotel, ενός χώρου ουσιαστικής πολυτέλειας που αλλάζει τον τρόπο που βιώνουμε τη φιλοξενία.
Η αρχιτεκτονική έχει διαχρονικά υπάρξει φορέας μνήμης, ταυτότητας και πολιτισμού. Ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, η ανάγκη διατήρησης και επανάχρησης της βιομηχανικής κληρονομιάς αποκτά ξεχωριστή σημασία, καθώς φέρνει στο προσκήνιο την έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης, τη σύνδεση με την τοπική ιστορία και την ηθική ευθύνη απέναντι στο παρελθόν.
Στο επίκεντρο αυτής της προσέγγισης βρίσκεται η επαναξιοποίηση παλαιών βιομηχανικών κτιρίων, που για δεκαετίες εγκαταλείφθηκαν, αφήνοντας πίσω τους θραύσματα μιας άλλης εποχής. Κτήρια που υπήρξαν παραγωγικές καρδιές τοπικών οικονομιών μπορούν σήμερα να αναβιώσουν με νέους σκοπούς – ως ξενοδοχεία, πολιτιστικά κέντρα, μουσεία ή χώροι φιλοξενίας καλλιτεχνικών δράσεων. Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτελεί το Dexamenes Seaside Hotel, που αναγεννήθηκε μέσα από τις δεξαμενές κρασιού ενός εγκαταλελειμμένου εργοστασίου της εποχής της σταφίδας, μεταφέροντας με σεβασμό την ιστορία του τόπου στον σύγχρονο επισκέπτη.
Διαβάστε ακόμη: Η σχέση της σύγχρονης αρχιτεκτονικής με τον άνθρωπο, τον πολιτισμό και την φύση
Κτήρια που υπήρξαν παραγωγικές καρδιές τοπικών οικονομιών μπορούν σήμερα να αναβιώσουν με νέους σκοπούς – ως ξενοδοχεία, πολιτιστικά κέντρα, μουσεία ή χώροι φιλοξενίας καλλιτεχνικών δράσεων.
Η επανάχρηση τέτοιων κτιρίων αποτελεί πρώτα απ’ όλα περιβαλλοντική πράξη. Αντί για την κατεδάφιση και την κατασκευή νέων δομών, η διατήρηση και αναβάθμιση των υπαρχόντων μειώνει την κατανάλωση υλικών, περιορίζει τα κατασκευαστικά απορρίμματα και ελαττώνει το ανθρακικό αποτύπωμα. Είναι μια πράξη βιώσιμης δόμησης, όπου η αρχιτεκτονική υπηρετεί την οικολογία χωρίς να θυσιάζει την αισθητική.
Παράλληλα, υπάρχει ένας ηθικός άξονας που δεν πρέπει να αγνοείται: η διατήρηση των βιομηχανικών μνημείων δεν είναι μόνο τεχνικό ή αισθητικό ζήτημα· είναι και πράξη σεβασμού προς τους ανθρώπους που εργάστηκαν σε αυτά, προς τις κοινότητες που χτίστηκαν γύρω τους, αλλά και προς την πολιτιστική συνέχεια ενός τόπου. Η μεταμόρφωση ενός εργοστασίου σε χώρο φιλοξενίας ή πολιτισμού, χωρίς να αλλοιώνονται τα βασικά του χαρακτηριστικά, ενισχύει την αίσθηση ταυτότητας και σύνδεσης με τις ρίζες.
Τέλος, η ιστορική διάσταση είναι αδιαμφισβήτητη. Η Ελλάδα, με τον πλούτο της βιομηχανικής της κληρονομιάς, ιδιαίτερα στην Πελοπόννησο και τη Δυτική Ελλάδα, έχει την ευκαιρία να δημιουργήσει ένα νέο αφήγημα που δεν περιορίζεται μόνο στον αρχαίο ή βυζαντινό της πλούτο. Μέσα από πρωτοβουλίες όπως το Dexamenes Seaside Hotel, γίνεται σαφές πως η ανάδειξη της βιομηχανικής ιστορίας μπορεί να συνδυαστεί με τον σύγχρονο τουρισμό, την καινοτομία και την πολιτιστική ανάπτυξη.
Η επανάχρηση βιομηχανικών κτιρίων, λοιπόν, δεν είναι μόνο αρχιτεκτονική πρόκληση. Είναι μια πράξη βιώσιμη, συνειδητή και εμπνευσμένη, που γεφυρώνει το παρελθόν με το μέλλον, προσφέροντας νέες δυνατότητες σε τόπους που κάποτε σίγησαν – και τώρα ξαναζωντανεύουν.
