Η αιφνίδια καρδιακή ανακοπή μπορεί να εμφανιστεί οποιαδήποτε στιγμή, όντας εν πλω, και η πιθανότητα να έχουμε άμεση βοήθεια ενός ασθενοφόρου είναι πολύ μικρή. Ένας AED (Αυτόματος Εξωτερικός Απινιδωτής) θα μπορούσε να σώσει μια ζωή και ως εκ τούτου θα πρέπει να αποτελεί εξάρτηση Α’ Βοηθειών έκτακτης ανάγκης σε κάθε σκάφος.
Η αιφνίδια καρδιακή ανακοπή είναι η μεγαλύτερη αιτία θανάτου παγκοσμίως και μπορεί να εμφανιστεί στον καθένα από εμάς. Μεγάλο, μικρό, παχύ ή λεπτό άνθρωπο, καπνιστή και μη, νέο ή ηλικιωμένο, υγιή ή μη υγιή. Οι άνθρωποι βέβαια με τον υψηλότερο κίνδυνο είναι εκείνοι που έχουν οικογενειακό ιστορικό καρδιακών προβλημάτων όπως διαβήτη ή εγκεφαλικών. Εν τούτοις η αιφνίδια καρδιακή ανακοπή μπορεί να εμφανιστεί σε ανθρώπους που εμφανίζονται υγιείς και δεν έχουν καμία γνωστή καρδιακή πάθηση.
Είναι η καρδιακή ανακοπή το ίδιο με την καρδιακή προσβολή;
Όχι. Η καρδιακή προσβολή συμβαίνει όταν ένα αγγείο της καρδιάς μειώνει την παροχή αίματος στην καρδιά λόγο ενός ποσοστού έμφραξής του. Όσο περισσότερη ροή αίματος διακόπτεται, τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η ζημιά που θα προκληθεί. Η πλειοψηφία των θυμάτων μιας καρδιακής προσβολής επιβιώνουν.
Η καρδιακή ανακοπή ή αιφνίδιος θάνατος, εμφανίζεται όταν σταματά ξαφνικά η καρδιά. Το θύμα δεν θα αισθανθεί τον πόνο, θα καταρρεύσει και θα σταματήσει η παροχή αίματος στον εγκέφαλο και άλλα ζωτικής σημασίας όργανα. Η καρδιακή ανακοπή εμφανίζεται όταν το ηλεκτρικό σύστημα της καρδιάς δεν λειτουργεί σωστά και η καρδιά αρχίζει να τρέμει με αποτέλεσμα να σταματά να κτυπά σωστά. Όταν αυτό συμβεί, η ροή αίματος στα υπόλοιπα μέρη του σώματος διακόπτεται και το θύμα σταματά να αναπνέει και χάνει τις αισθήσεις του. Οι περισσότεροι άνθρωποι που θα τους εμφανιστεί μια καρδιακή ανακοπή θα πεθάνουν εντός λεπτών, εκτός εάν υπάρχει διαθέσιμος ο Αυτόματος Απινιδωτής που είναι ο γρηγορότερος τρόπος και ο περισσότερος ικανός για να θεραπεύει τα άτομα που βρίσκονται κάτω από αυτήν την απειλητική για την ζωή τους κατάσταση.
Τι είναι ένας Αυτόματος Απινιδωτής (AED);
Ένας AED είναι μια φορητή ηλεκτρονική συσκευή που θα εντοπίσει αυτόματα τις καρδιακές αρρυθμίες μιας κοιλιακής μαρμαρυγής ή και μιας κοιλιακής ταχυκαρδίας. Ο AED είναι σε θέση να θεραπεύσει τον ασθενή με την εφαρμογή ενός ηλεκτρικού σοκ ώστε να αποκαταστήσει αποτελεσματικά το φυσιολογικό ρυθμό της καρδίας. Οι AEDs έχουν ως σκοπό να είναι απλοί έτσι ώστε ο καθένας μας να μπορεί να τους χρησιμοποιήσει, παρ’ όλα αυτά η κατάλληλη εκπαίδευση πρώτων βοηθειών είναι πολύ σημαντική.
AEDs-on-boats.jpg
Οι AEDs μπορεί να χρησιμοποιηθούν από τους παρισταμένους πολίτες για να σώσουν μια ζωή, είναι απολύτως νόμιμοι να χρησιμοποιηθούν στην Ελλάδα από απλούς πολίτες και μπορούν να σας καθοδηγήσουν ακριβώς βήμα, βήμα κατά την διάσωση. Οι AEDs είναι απολύτως ασφαλείς κατά τη χρήση.
Θα πρέπει όλα τα σκάφη να έχουν έναν AED;
Ναι. Η εγκεφαλική βλάβη αρχίζει να εμφανίζεται μετά τα 4 πρώτα λεπτά μιας καρδιακής ανακοπής. Εάν ο AED μπορεί να χρησιμοποιηθεί μέσα στα πρώτα 1-3 λεπτά, υπάρχει μια πιθανότητα 70-80% επιβίωσης τους ασθενούς. Εάν δεν έχετε έναν AED στο σκάφος σας και ένας επιβάτης ή ένα μέλος του πληρώματός σας εμφανίσει καρδιακή ανακοπή δεν θα υπάρχουν πολλές πιθανότητες επιβίωσης. Επομένως έχει νόημα σε οποιοδήποτε σκάφος και αν είστε καπετάνιος, επιβατικό, γιοτ, ιστιοφόρο, αλιευτικό σκάφος, φουσκωτό ή ακόμα και υποβρύχιο να υπάρχει ένας AED πάνω σε αυτό – Όλα τα Θαλάσσια σκάφη και πλοία θα πρέπει να επενδύσουν στην ασφάλεια των πληρωμάτων αλλά και των επιβατών τους.
Έχω εγκαταστήσει ένα AED, τι πρέπει να γνωρίζω εάν κάποιος καταρρεύσει ξαφνικά όταν είμαι εν πλω;
Βήμα 1 | Πάντα εξετάστε την ασφάλειά σας πρώτα
ΣΤΑΜΑΤΗΣΤΕ – αξιολογήστε το περιστατικό. Ψάξτε τους κινδύνους – υπάρχει ασφαλής τρόπος να πλησιάσουμε τον ασθενή καθώς το σκάφος κινείτε;
ΣΚΕΦΤΕΙΤΕ – διατυπώστε ένα ασφαλές σχέδιο δράσης. Να γνωρίζετε τους περιορισμούς σας, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε άλλα μέλη του πληρώματος για να σας βοηθήσουν;
ΠΡΑΞΤΕ – Κάλεσε την έκτακτη βοήθεια – μέσω ραδιόφωνου VHF στο κανάλι 16 – κάντε κλήση mayday για μια απειλητική κατάσταση για τη ζωή επιβάτη ή χρήση κινητού και κλήση στο 166 (ακτοφυλακή κλήση στο 108 ). Επίσης χρησιμοποιήστε το VHF προσπαθείτε να έρθετε σε επαφή με άλλα σκάφη, εδώ κοντά σας μπορεί να υπάρχει γιατρός σε άλλο σκάφους.
Βήμα 2 | Αξιολογήστε την κατάσταση του ασθενούς.
Ανοίξτε τον αεραγωγό κάνοντας έκταση της κεφαλής και ανασήκωμα του σαγονιού, τοποθετήστε το αυτί σας πάνω από το στόμα και την μύτη του ασθενούς και προσπαθήστε να ακούσετε και να αισθανθείτε για την αναπνοή του. Επίσης κοιτάξτε το θώρακα του για να δείτε εάν ανασηκώνεται. Εάν δεν υπάρχει κανένα σημάδι αναπνοής, υποθέτουμε ότι δεν υπάρχει κτύπος της καρδιάς και ενεργούμε αναλόγως.
cpr-check-for-breathing.jpg
Βήμα 3 | Ζητήστε από ένα μέλος του πληρώματος να σας φέρει τον AED χωρίς καθυστέρηση.
Αρχίστε ΚΑΡΠΑ αμέσως περιμένοντας το AED να φθάσει. [ΚΑΡΠΑ σημαίνει Καρδιοαναπνευστική Αναζοωγόνηση (Καρδιο=καρδιά, πνευμο=τεχνητός αερισμός των πνευμόνων και αναζωογόνηση σημαίνει επαναφορά). Η ΚΑΡΠΑ είναι μια διαδικασία δύο σταδίων. Το πρώτο και σημαντικότερο είναι η πίεση στο στήθος του ασθενούς. Αυτό ονομάζεται θωρακικές συμπιέσεις. Δεύτερον κάνουμε εμφυσήσεις στο στόμα του ασθενούς για να παρέχουμε οξυγόνο. Αυτές ονομάζονται αναπνοές διάσωσης.
Εξασφαλίστε ότι ο ασθενής είναι σε μια σκληρή επίπεδη επιφάνεια σε ανάσκελη θέση. Εκθέστε το στήθος του και εντοπίστε το κέντρο μεταξύ των δύο θηλών. Τώρα τοποθετήστε το μετακάρπιο του ισχυρότερου χεριού σας στο κέντρο του στήθους τους και πλέξτε τα δάχτυλά σας με το άλλο χέρι σας από πάνω. Κρατήστε τα χέρια σας και τους αγώνες σας σε ευθεία κάθετη θέση και ευθυγραμμίστε τους ώμους σας με το κέντρο του στήθους του. Πιέστε προς τα κάτω περίπου 6 εκατοστά για έναν ενήλικο ή το ένα τρίτο του όγκου του στήθους του και έπειτα απελευθερώστε. Αυτό πρέπει να είναι μια ομαλή κίνηση που θα επιτρέπει στο στήθος να πιεστεί και να επανέλθει κανονικά. Κάνετε 30 συμπιέσεις με ρυθμό 100 συμπιέσεων το λεπτό – που είναι σχεδόν δύο φορές ανά δευτερόλεπτο. cpr-arms-straight.jpg
Τώρα ανοίξτε τον αεραγωγό του ασθενούς, κάνοντας έκταση της κεφαλής και ανασήκωμα του σαγονιού. Τοποθετήστε μια μάσκα ανάνηψης στο στόμα του, για να αποφύγετε την πιθανή μετάδοση ασθένειας. Κλείστε τη μύτη του ασθενούς και δώστε δύο αναπνοές διάσωσης. Πρέπει να είναι κανονικές αναπνοές που διαρκούν για ένα δευτερόλεπτο και πρέπει να κάνουν το στήθος του να ανασηκωθεί. Εάν δεν είστε άνετοι να δώσετε αναπνοές διάσωσης συνεχιστείτε με ασταμάτητες θωρακικές συμπιέσεις αποφεύγοντας όποια καθυστέρηση. cpr-rescue-breaths.jpg
Επαναλάβετε αυτήν την ακολουθία θωρακικών συμπιέσεων και αναπνοών διάσωσης.
Βήμα 4
Όταν φθάσει ο AED, τοποθετήστε τον κοντά στον ασθενή στην ίδια πλευρά όπου γονατίζετε. Πιέστε το πράσινο ΠΛΗΚΤΡΟ του ΟΝ. Η μονάδα θα σας δώσει ευδιάκριτες οπτικές και φωνητικές υπαγορεύσεις λέγοντάς σας ακριβώς τι να κάνετε. Αφαιρέστε τα ηλεκτρόδια από τη θήκη του AED. Τοποθετήστε τα ηλεκτρόδια στο γυμνό στήθος του ασθενούς όπως υποδεικνύεται πάνω στα ηλεκτρόδια. Αφαιρέστε οποιαδήποτε κοσμήματα γύρω από το στήθος. Τοποθετήστε το ένα ηλεκτρόδιο στην ανώτερη – σωστή πλευρά του στήθους, κάτω από την κλείδα και δίπλα στο στέρνο. Το άλλο ηλεκτρόδιο πρέπει να τοποθετηθεί στη χαμηλή – αριστερή πλευρά του στήθους, κάτω από την αριστερή θηλή. Σημείωση – εάν το εκτεθειμένο στήθος τους ασθενούς είναι υγρό, σκουπίστε γρήγορα το στήθος ώστε να στεγνώσει. Εάν το στήθος του ασθενούς είναι τριχωτό θα πρέπει να ξυρίσετε γρήγορα το στήθος μόνο στα σημεία που θα τοποθετηθούν τα ηλεκτρόδια, για να έχουν καλύτερη επαφή με το δέρμα. Συνδέστε τα ηλεκτρόδια με τον AED εάν δεν είναι είδη συνδεδεμένα. Ο AED θα αναλύσει τον καρδιακό ρυθμό του ασθενούς. Ο AED θα σας ζητήσει να μην ακουμπήσετε τον ασθενή για να κάνει σωστή ανάλυση. Σταματήστε την ΚΑΡΠΑ και σιγουρευτείτε ότι κανένας δεν αγγίζει τον ασθενή.
Ο AED θα σας συμβουλέψει εάν απαιτείται ηλεκτροσόκ, σε αυτή την περίπτωση έχετε την υποχρέωση να πιέσετε το κουμπί του ηλεκτροσόκ εφόσον σας ζητηθεί από τον AED. Κατόπιν θα πρέπει να συνεχίσετε την ΚΑΡΠΑ. Εάν ο AED δεν σας συμβουλεύει να δώσετε ηλεκτροσόκ, επαναλάβετε αμέσως ΚΑΡΠΑ και ακολουθήστε τις οδηγίες του. AED-press-shock-button.jpg
Μετά από 2 λεπτά ΚΑΡΠΑ, βασισμένος στις τρέχουσες από το 2010 ευρωπαϊκές οδηγίες ανάνηψης, ο AED θα σας ζητήσει να μην ακουμπάτε τον ασθενή ώστε να κάνει ξανά ανάλυση του καρδιακού ρυθμού. Εάν δεν υπάρχει κανονικός ρυθμός της καρδιάς, θα σας προτρέψει να δώσετε ένα ακόμα ηλεκτροσόκ.
Συνεχίστε να ακολουθείτε τις οδηγίες του AED δίνοντας ηλεκτροσόκ σε συνδυασμό με ΚΑΡΠΑ έως ότου δείτε σημάδια ζωής, έως ότου έρθει η έκτακτη βοήθεια ή έως ότου είστε φυσικά αδύναμοι να συνεχίσετε.
Η παροχή της ΚΑΡΠΑ είναι φυσικά εξαντλητική για τον διασώστη και η ομαδική συνεργασία με άλλα μέλη του πληρώματος θα βοηθήσει πολύ κατά την διάσωση.
Τα σημάδια ζωής περιλαμβάνουν την μετακίνηση ή την αναπνοή, εν τούτοις μην καθυστερήστε την ΚΑΡΠΑ ψάχνοντας αυτά τα σημάδια.
Εάν ένας ασθενής αρχίζει να αναπνέει κανονικά αλλά είναι ακόμα αναίσθητος, τοποθετήστε τον σε θέση ανάνηψης και συνεχίστε να ελέγχετε την αναπνοή του.
Η First Aid Greece, εδρεύει στην Αττική και εξειδικεύεται σε προγράμματα πρώτων βοηθειών και εγκατάστασης αυτόματων απινιδωτών HeartSine. Οι AEDs της HeartSine έχουν την υψηλότερη προστασία αντοχής σε νερό και σκόνη παγκοσμίως με δείκτη IP56 κάτι που τους καθιστά ιδανικούς για τα σκάφη και τα πλοία.
Για τα πλήρη στοιχεία δείτε το εξουσιοδοτημένο από την RYA πρόγραμμα πρώτων βοηθειών στην Θάλασσα συμπεριλαμβανομένης της κατάρτισης AED RYA authorised First Aid at Sea course including AED training.
Φωτεινή Τενεκετζή, First Aid Instructor
