Καθημερινές ιστορίες βουνίσιας ζωής από τον Μιχάλη & τον Αλέξανδρο Στύλλα, διαχειριστές του Καταφυγίου Χρήστος Κάκκαλος στον Όλυμπο.
Το όνομα Στύλλας είναι ταυτόσημο με την έννοια της φιλοξενίας στο μυθικό βουνό. Η σχέση της οικογένειας με το καταφύγιο Χρήστος Κάκκαλος, στο οροπέδιο του Ολύμπου, σε υψόμετρο 2.648μ., ξεκινάει πριν από 40 χρόνια, όταν στο πλαίσιο καθιερωμένης οικογενειακής ανάβασης στο βουνό, ο Αλέξης και ο Μιχάλης καθόντουσαν με τη μητέρα τους Αρετή και την αδερφή τους Ιφιγένεια στην αυλή του καταφυγίου που ήταν τότε κλειστό.
Ο Μιχάλης έκλαιγε γιατί πονούσε η κοιλιά του, ο Αλέξης εάν και μικρότερος ήταν σχετικά απαθής και η Ιφιγένεια περίμενε υπομονετικά τον πατέρα τους να έρθει από τον Μύτικα. Εκείνη τη μέρα και με λυγμούς ο Μιχάλης είπε στη μητέρα του ότι δεν θέλει ποτέ να ξανάρθει εδώ. Μια δεκαετία μετά, έστηναν το αντίσκηνό τους στην αυλή του καταφυγίου και έκαναν τις πρώτες τους αναρριχήσεις στο Στεφάνι, ενώ 20 χρόνια μετά εγκατασταθήκανε μόνιμα στον ίδιο χώρο.
«Η φιλοξενία, έμφυτη σε μεγάλο τμήμα του πληθυσμού της χώρας μας, αναδύθηκε και από εμάς την πρώτη μέρα που αναλάβαμε το καταφύγιο. Απλά συμπεριφερόμαστε όπως θεωρούμε πρέπον για ένα τέτοιο μέρος και τον κόσμο που έρχεται να το ανακαλύψει από κάθε διαφορετική άποψη, και αυτό φαίνεται να έχει θετικό αντίκτυπο στους επισκέπτες», λέει ο Μιχάλης Στύλλας.
Συζητώντας για τη δουλειά του διαχειριστή καταφυγίου, ο Μιχάλης μας εξηγεί ότι στην ουσία πρόκειται για διαχείριση του εαυτού του, των συνεργατών, του προσωπικού, των προμηθειών και των επισκεπτών. «Το μόνο που δεν μπορείς να διαχειριστείς σε ένα αλπικό καταφύγιο, είναι τα στοιχεία της φύσης. Με αυτά προσαρμόζεσαι. Όλα τα τμήματα της “διαχείρισης καταφυγίου” θα λέγαμε ότι είναι ασκήσεις ισορροπίας, κάποιες φορές σε τεντωμένο σκοινί. Μια άκρως πολυδιάστατη επαγγελματική ενασχόληση, που παίρνει πολλά, αλλά δίνει ακόμα περισσότερα».
Η ορθή διαχείριση ενός αλπικού καταφυγίου είναι ο καταλύτης για μία επιτυχημένη σεζόν, η οποία στον Όλυμπο είναι 5 μήνες.
Όπως εξάλλου και η καθημερινότητα στα 2.648μ. που περιλαμβάνει ένα σωρό διαφορετικά πράγματα. Όπως λέει ο Μιχάλης, η μέρα ουσιαστικά ξεκινάει το προηγούμενο βράδυ με τη σύσταση της ομάδας που θα επιμεληθεί τα πρωινά, καθώς ο κόσμος κάποιες φορές ξυπνάει πολύ νωρίς για να πάει στις κορυφές. Αφού ο διαχειριστής βεβαιωθεί ότι όλα είναι οκ με τα πρωινά, τους λογαριασμούς, τις πληρωμές αυτών που αποχωρούν και την κατάσταση της καθαριότητας, το μεσημέρι είναι η ώρα για άλλα logistics, όπως προμήθειες και μεταφορές, που γίνονται όλες με μουλάρια, αν και προσφάτως χρησιμοποιήσαν ελικόπτερο για να μεταφέρουν την καινούργια γεννήτρια που υποστηρίζει το σύστημα ηλεκτροδότησης που βασίζεται σε ΑΠΕ. Μόλις τελειώσουν όλα αυτά, έρχονται οι νέες αφίξεις ή επιστρέφει ο κόσμος από τις κορυφές και σερβίρεται το μεσημεριανό, ενώ ετοιμάζεται και το βραδινό.
Τα τηλέφωνα, και τα email για κρατήσεις και γενικές πληροφορίες δεν σταματάνε καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, και κάπως έτσι φτάνουμε στο απόγευμα. Λίγες στιγμές για χαλάρωση, υποδοχή νέων επισκεπτών και προγραμματισμός για την επόμενη ημέρα. «Με την εντυπωσιακή αύξηση του κόσμου που παρατηρείτε τα τελευταία 3-4 χρόνια ο κυκλική αυτή καθημερινότητα έχει ολοένα και μεγαλύτερη ένταση. Αλλά με σωστό προγραμματισμό, ανάλογη εμπειρία και την κατάλληλη ομάδα, η πολύπλευρη και ορθή διαχείριση ενός αλπικού καταφυγίου είναι ο καταλύτης για μία επιτυχημένη σεζόν, η οποία παρεμπιπτόντως στον Όλυμπο είναι 5 γεμάτοι μήνες».
Το καταφύγιο Χρήστος Κάκκαλος είναι το μικρότερο καταφύγιο της Ελλάδας και ίσως ένα από τα μικρότερα της Ευρώπης. Διαθέτει μια μικρή κουζίνα, ένα δωμάτιο με 17 κρεβάτια, ένα σαλόνι, εξωτερικές τουαλέτες και πολύ καλή διάθεση, όπως υποστηρίζουν οι διαχειριστές του. Με την ουσιαστική συμβολή της Ελληνικής Ομοσπονδίας Ορειβασίας και Αναρρίχησης (ΕΟΟΑ), το καταφύγιο είναι πλέον ενεργειακά αυτόνομο, τα ΑΠΕ υποστηρίζονται από Η/Ζ για την επαναφόρτιση των στοιχείων σε περιόδους με μεγάλη χιονόπτωση ή και εκτεταμένη νεφοκάλυψη, και δύναται να αναβαθμιστεί ακόμα περισσότερο όσον αφορά τις υπάρχουσες εγκαταστάσεις του.
Κλείνοντας την κουβέντα μας για την ανάπτυξη του ορειβατικού σκι στον Όλυμπο και γενικότερα στη χώρα, ο Μιχάλης υποστηρίζει ότι η Ελλάδα με τη μορφολογία της και τις μεγάλες, για τα δεδομένα της Μεσογείου, οροσειρές από τις Πρέσπες μέχρι την Κρήτη, αλλά και με μεγάλα απομονωμένα βουνά όπως ο Βόρας, ο Γράμμος και ο Όλυμπος είναι πλέον καθιερωμένος προορισμός ορειβατικού σκι από διάφορες χώρες της Ευρώπης. «Βέβαια, η εξέλιξη αυτή δεν είναι καρπός μιας σταθερής πορείας με οργάνωση και όραμα, αλλά έγινε τμηματικά και κυρίως μέσω πολλών προσωπικών πρωτοβουλιών.
Η αρχή έγινε από κάποιους ξένους και λίγους Έλληνες πρωτοπόρους, τη δεκαετία του 1990 και στις αρχές του 2000, με την ανακάλυψη διαδρομών στην Πίνδο, Παρνασσό – Βαρδούσια – Γκιώνα και Όλυμπο. Με την ανάληψη της διαχείρισης του καταφυγίου Χρ. Κάκκαλος βάλαμε και εμείς το λιθαράκι μας στη διαχρονική αυτή προσπάθεια ανάδειξης του ορειβατικού σκι στην Ελλάδα.
Παρέα με τον απανταχού παρών και κινητήρια δύναμη του εν λόγω εγχειρήματος, Γιώργο Κλαουδάτο, από το 2007 καλέσαμε στον Όλυμπο διάφορους ξένους επιφανείς σκιέρ να ανακαλύψουν το πεδίο και να μας μεταφέρουν τις δικές τους σκέψεις για τη δυναμική του ορειβατικού σκι στον Όλυμπο και όχι μόνο. Όλα αυτά περιγράφονται αριστοτεχνικά στην ταινία του Χρήστου Τσούτσια “May the Gods Ski with You” , η οποία γυρίστηκε σε μια χρυσή περίοδο για τον Όλυμπο, το καταφύγιο Χρ. Κάκκαλος και για εμάς προσωπικά, με πολύ αναρρίχηση το καλοκαίρι και πολύ σκι το χειμώνα και αρτιότερη διαχείριση όλο τον χρόνο.
Η περίοδος αυτή βρήκε και τον Constantin Papanikolaou (CP) στην Ελλάδα, ο οποίος με την αρωγή της κοινότητας του ορειβατικού σκι δημιούργησε το Frozen Ambrosia. Από εκεί και μετά η άνθηση του ορειβατικού σκι συνεχίζεται με τη συνεχή έλευση χιονοδρόμων από το εξωτερικό και διάφορα events, όπως το Snow Leopard, η γιορτή της Χιονούρας και το εξωτικό και συνάμα διονυσιακό Pierra Creta. Για τον Όλυμπο, και με αφορμή το 20 χρόνια διαχείρισης του καταφυγίου Χρ. Κάκκαλος, σχεδιάζουμε την άνοιξη ένα αντίστοιχο event, με σκοπό την περεταίρω ανύψωση του ορειβατικού σκι στην Ελλάδα.