Η X-Yachts αποτελεί ένα ξεχωριστό κεφάλαιο στην ιστορία της ναυπηγικής σκηνής και της ιστιοπλοΐας. Φέτος συμπληρώνονται 30 χρόνια ισχυρής παρουσίας στην Ελλάδα και κανείς δεν την γνωρίζει όσο ο Γιώργος Έρτσος, ο παλαιότερος εν ενεργεία αντιπρόσωπος παγκοσμίως και τρις παγκόσμιος πρωταθλητής με X-Yachts. Με αυτήν την αφορμή τον συναντήσαμε – που αλλού – στο τιμόνι του νέου Xp 50.
Ο Γιώργος Έρτσος* με ότι καταπιάνεται το κάνει με πάθος και σε βάθος. Πρωταθλητής ιστιοπλοΐας με πολλές διακρίσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό. Επιτυχημένος manager με διεθνή αναγνώριση δραστηριοποιείται εδώ και 4 σχεδόν δεκαετίες στο χώρο της θάλασσας και αδιαπραγμάτευτα από τους σιωπηλούς πρωταγωνιστές στα τεκταινόμενα του ελληνικού Yachting.
Πως ξεκίνησε επαγγελματικά η δραστηριότητα με την θάλασσα και η συνεργασία με την X- Yachts ;
Ξεκίνησα το 1975 την εταιρεία Alios με αντικείμενο τις πωλήσεις-ενοικιάσεις σκαφών αναψυχής. Έκανα μια παύση περίπου 2 ετών γιατί είχαν μεσολαβήσει υποχρεώσεις οικογενειακές, στρατιωτικές και πανεπιστημιακές. Επαναδραστηριοποιήθηκα το 1985 ιδρύοντας την Atalanta Marine με διαφορετική όμως προσέγγιση από την Alios. Τότε ήταν σε μεγάλη άνθηση η X-Yachts που είχε ξεκινήσει το 1978 με το X-79 το οποίο κέρδισε το Around Sealand, έναν αγώνα με περισσότερα από 1000 σκάφη. Έκτοτε, σε συνδυασμό με τα νέα μοντέλα και πολλές επιτυχίες στο στίβο, η X – Yachts άρχισε να γίνεται ολοένα και πιο γνωστή. Μεγάλα κόκπιτ, ωραία και μοντέρνα υλικά, καλό σχεδιασμό και γρήγορες γάστρες. Η γνώση και η εμπειρία μου ήταν γύρω από την ιστιοπλοΐα, τα σκάφη και τους αγώνες, έτσι επικοινώνησα με το ναυπηγείο και κανόνισα μια συνάντηση. Ήταν μια αξέχαστη εμπειρία, θυμάμαι, στο Haderslev της Δανίας όπου εμφανίστηκα με σακάκι και επίσημη ενδυμασία στη «μέση του πουθενά», σε κάτι αγρούς με μισό μέτρο χιόνι για να ζητήσω την αντιπροσώπευση. Τότε ήταν 3 οι μέτοχοι, τα 2 αδέρφια Niels και Lars Jeppesen και ο Birger Hansen. Μόλις είχαν βγάλει το μοντέλο 402, ένα σκάφος 40 πόδια με γάστρα από την οποία εξελίχθηκαν τα σκάφη One Ton. Να θυμίσω ότι τότε έχτιζαν σκάφη IOR δηλαδή ½ τόνου, ¾ τόνου. Έχοντας λοιπόν μεγάλη δραστηριότητα στη αγωνιστική ιστιοπλοΐα μπόρεσα γρήγορα να εντάξω το νέο προϊόν και να καλυφθεί ένα κενό που υπήρχε τότε στην ελληνική αγορά από σκάφη πιο ποιοτικά και γρήγορα.
Στην Ελλάδα τότε υπήρχε κενό στην αγορά από σκάφη performance;
Ναι, στην Ελλάδα υπηρχε κενό, το οποίο προσπάθησα να καλύψω με την X-Yachts. Αυτά όμως δεν θα μπορούσαν να δουλέψουν ως επαγγελματικά λόγω της σχεδιαστικής προσέγγισης και των χώρων ενδιαίτησης. Ένα ιστιοπλοϊκό σκάφος κρουαζιέρας χρειάζεται περισσότερους αποθηκευτικούς χώρους, σχεδίαση γάστρας που να επιτρέπει μεγάλες δεξαμενές για νερά και καύσιμα κτλ, στοιχεία που τότε δεν συμβάδιζαν με την φιλοσοφία ενός X-Yacht το οποίο είχε προσεγμένη κατανομή βάρους, εκινείτο πάντα με γνώμονα και συμπεριφορά στη θάλασσα και ως εκ τούτου την μέγιστη δυνατή απόδοση. Είχα την τύχη να εμπλακώ άμεσα στο σχεδιασμό 3 σκαφών custom με την X-Yachts για την ομάδα «Ωκύαλος» με τα οποία κερδίσαμε τους 3 παγκόσμιους τίτλους.
Τι διακρίνατε στα X-Yachts και σας κίνησε το ενδιαφέρον; Ποιά στοιχεία έκαναν τη διαφορά;
Οι επιδόσεις, η εμφάνιση και οι σπορ γραμμές. Πώς βλέπουμε ένα coupé αυτοκίνητο και μας αρέσει –σε άλλους αρέσουν τα sedan, σε άλλους τα touring κ.ο.κ. Ήταν ένα σκάφος που μου άρεσε προσωπικά, με «τράβηξε» και θεώρησα οτι θα είχε εμπορική επιτυχία.
Οι διακρίσεις βοήθησαν την ανάδειξη και την προώθηση των X – Yachts;
Είχα την ευκαιρία σε συνεργασία με την Χ-Yachts να φτιάξουμε για την ομάδα «Ωκύαλoς» πολλά και διαφορετικά μοντέλα, να πειραματιστουμε με υλικά και να πετύχουμε πολλές διακρίσεις σε διεθνές επίπεδο με αποκορύφωμα 3 συνεχόμενα παγκόσμια πρωταθλήματα: το 1988 στην Έλμπα με ¾ Ton, νίκη που επαναλήφθηκε τον επόμενο χρόνο στην Aθήνα και ακολούθως, το 1990 στη Σουηδία στο One Ton. Διακρίσεις που πρόσφεραν δυνατές συγκινήσεις και μοναδικές εμπειρίες. Αυτές οι διακρίσεις βοήθησαν μεν την εταιρεία μου να κάνει πωλήσεις αλλά θεωρώ οτι βοήθησαν την αγωνιστική ιστιοπλοΐα ανοιχτής θαλάσσης γενικότερα στην Ελλάδα φέρνοντας τεχνογνωσία.
Η Ωκύαλος Sailing team
Η «Ωκύαλος» ήταν συνυφασμένη με την Χ-Yachts, αγωνιστήκαμε με σκάφη one design ή παραγωγής και πλήρωμα τον βασικό πυρήνα της ομάδας και ενίοτε με συμμετοχές όπως ο Lars Jeppesen ή ανθρώπους της Diamond (Sailmakers) που σήμερα έχει απορροφηθεί από την North Sails. Όλη αυτή η εμπλοκή και η εμπειρία σε ξένες διοργανώσεις, όλη αυτή η γνώση μεταφέρθηκε στην Ελλάδα και θεωρώ οτι συμβάλλαμε στην αλλαγή της νοοτροπίας που υπήρχε μέχρι τότε για τους αγώνες ανοιχτής θαλάσσης.
Από το απλό νετάρισμα μια σκότας, τον τρόπο που διπλώνω ένα πανί, την τακτική στον αγώνα, την εξειδίκευση στη θέση πληρώματος, πράγματα που μέχρι τότε στην Ελλάδα ήταν σχεδόν άγνωστα. Μιλάω για τη δεκαετία του ‘90 που οι αγώνες ήταν περισσότερο ως ομαδικοί πλόες και είχαν εκδρομικό στύλ. Σίγά-σιγά αυτό άλλαξε. Εμείς προσέχαμε τα βάρη, το ρόλο που είχε κάθε μέλος, τις εμφανίσεις, είμασταν μια αθλητική ομάδα. Αποκτήθηκε μια πιο αθλητική προσέγγιση αντίστοιχη των Ολυμπιακών κατηγοριών και βεβαίως είχαμε μια επαγγελματική νοοτροπία χωρίς να ειναι κανείς και ποτέ στην ομάδα επαγγελματίας. Αυτό λοιπόν το φέραμε στην Ελλάδα.
Δεν ανακαλύψαμε την πυρίτιδα αλλά μελετώντας συνεχώς, όντας σε επαφή με ομάδες και διοργανώσεις του εξωτερικού καταφέραμε να αφομοιώσουμε και να υιοθετήσουμε – τολμώ να πω να εξελίξουμε – τακτικές που πήγαν το άθλημα ένα βήμα παραπέρα ευνοώντας την ιστιοπλοΐα ανοιχτής θαλάσσης στην Ελλάδα.
Πολλά παιδιά που ήταν στην ομάδα απέκτησαν εμπειρίες που τους ακολούθησαν σε όλη την μετέπειτα καριέρα τους και τη μετέφεραν με τη σειρά τους σε άλλους συναθλητές. Σε αυτό, οφείλω να πω, η συμβολή της Χ-Yacht ήταν σημαντική.
Εκεινή την εποχή λοιπόν άρχισε να οργανώνεται και να βελτιώνεται όλη η ιστιοπλοϊκή σκηνή στην Ελλάδα
Ακριβώς. Αρχίσαμε να βλέπουμε τα πρώτα δείγματα γραφής. Στην Ελλάδα είχαν έρθει 10 σκάφη τύπου «ΙΜΧ 38», εμείς είμασταν πιο προσεκτικοί στην επιλογή πληρώματος, δεν πέρναμε όποιον συναντούσαμε στο μώλο για τον αγώνα. Κάναμε προπονήσεις, είχαμε συγκεκριμένες θέσεις και σύνθεση του πληρώματος. Ο καθένας είχε το ρόλο του στο σκάφος, κατάρτι, πλώρη και λοιπά, αρχίσαμε να έχουμε ενιαία εμφάνιση, να είμαστε αυτό μου λέμε «Ομάδα». Ακολούθως μπήκε η έννοια του sponsoring, με διαφημίσεις στα σκάφη, άρχισαν να προσέχουν τα πιστοποιητικά τους, τα βάρη, την καθαριότητα και επιφάνεια της γάστρας, να υπάρχει το μικρόβιο της βελτίωσης και της λεπτομέρειας για να κερδίσουμε το κάθε δευτερόλεπτο στη κούρσα. Άρχισε λοιπόν να αποκτάται η νοοτροπία των dinghies, εκεί μαθαίνεις τί σημαίνει να ταξιδεύεις 2 μοίρες πιο ψηλά ή χαμηλά, σε πόσα δεύτερα θα ανέβει το μπαλόνι κλπ. Τότε πιστεύω οτι στην Ελλάδα ξεκίνησε να γίνεται η ιστιοπλοΐα ανοιχτής θαλάσσης πραγματικά αγωνιστική και ανταγωνιστική. Υπήρχαν αρκετά projects αλλά δεν ειχαν αυτή τη νοοτροπία. Θέλω να πιστεύω οτι βάλαμε ένα λιθαράκι με την «Ωκύαλος» και την X-Yachts, η οποία ηταν συνυφασμένη κατά μεγάλο ποσοστό στην ανάπτυξη της αγωνιστικής ιστιοπλοΐας ανοιχτής θαλάσση στην Ελλάδα.
Είστε ο παλαιότερος εν ενεργεία αντιπρόσωπος της X-Yachts στο κόσμο;
Πράγματι. Η σχέση όπως είπα ξεκίνησε το 1985, πριν από εμένα ήταν ο Ολλανδός και Ιταλός. Το ναυπηγείο μόλις είχε ξεκινήσει να αποκτά δίκτυο και εξωστρέφεια. Έως τότε οι πωλήσεις ήταν εντός της Δανίας με μικρά σκάφη των 9,5 και 10 μέτρων. Το 1985 που ξεκίνησα είχαν κατασκευάσει το X 402 το οποίο ήταν μεγάλο για τη Δανία και άρχισαν να αναζητούν αντιπροσώπους. Σήμερα, σε προσωπικό και όχι εταιρικό επίπεδο, διατηρώ τον τίτλο του αρχαιότερου αντιπροσώπου εν ενεργεία στον κόσμο.
Οι πιο σημαντικές στιγμές κατά τη διάρκεια αυτής της μακρόχρονης συνεργασίας με την X-Yachts;
Τα χρυσά μετάλλια στα παγκόσμια πρωταθλήματα. Επισφράγησαν την επαγγελματική και την προσωπική σχέση. Mε τα σκάφη είχα δεθεί συναισθηματικά και αξιολογήσει την ποιοτική τους υπεροχή άλλωστε αν δεν πιστεύεις σε ένα προϊόν δεν μπορείς να προχωρήσεις. Πιστεύα πολύ στα X-Yachts και ασφαλώς με τις διακρίσεις και τις πρωτιές σε τόσο μεγάλες και ανταγωνιστικές διοργανώσεις το ηθικό μας ήταν πολύ ψηλά, δημιουργώντας έναν ενθουσιασμό για την επόμενη ημέρα. Αυτό λειτούργησε αμφίδρομα και κρίνω οτι είναι ο μόνος τρόπος για να έχεις μια επιτυχημένη σχέση. Μετά από 30 χρόνια βεβαίως υπάρχει αμοιβαία εμπιστοσύνη, καταλαβαίνουμε ο ένας τον άλλον, γνωρίζουμε τί θέμα συζητάμε…
Με την πάροδο τον χρόνων η X- Yachts αναπτύχθηκε και ισορροπεί μεταξύ του performance και του cruising. Πως το πετυχαίνει;
Το ναυπηγείο αναπτύχθηκε προς 2 κατευθύνσεις. Έτσι λοιπόν σήμερα η γκάμα έχει εμπλουτιστεί με 3 σειρές, τα One Design τα οποία συμμετέχουν σε αγώνες IRC και ORC και σε αγώνες της αντίστοιχης κλάσης, τα Xp (Performance), σκάφη που έχουν υψηλές επιδόσεις και ταυτόχρονα προσφέρουν άνεση στη διαβίωση, και τέλος, η σειρά Xc (Cruisers), με πιο άνετες και ξεκούραστες γάστρες στο ταξίδεμα, μεγαλύτερο όγκο, καλύτερες πλεύσεις στη κρουαζιέρα διατηρώντας υψηλό performance.
Στην Ελλάδα πως αποτιμάται η ζήτηση των X-Yachts;
Σε αντίθεση με άλλες χώρες όπως η Ιταλία, τα performance στην Ελλάδα έχουν το 99% της ζήτησης. Δεν είναι τυχαίο οτι δεν έχουμε φέρει σκάφος από την σειρά Xc. Το X-Yacht εχει συνδυαστεί στην Ελλάδα με το performance και το αγωνιστικό.
Ποια ήταν η πορεία μετά την X-Yachts;
H Atalanta Marine εξελίχθηκε, πετύχαμε νέες συνεργασίες, με την Halberg–Rassy, με τα πανιά Diamonds που μετά απορροφήθηκαν από την North Sails. 10 χρόνια μετά τα X-Yachts ήρθαν τα Swan, τα αμερικάνικα μηχανοκίνητα Lurhs και τα ιστιοπλοϊκά Hunter, τα Sargo, τα Targa και προσφάτως τα σουηδικά Delta, πωλήσεις των Catamarans Lagoon και τα τριμαράν Dragonfly. Κάναμε πωλήσεις και στη μεγάλη κατηγορία όπως Falcon Yachts, Canados, Alpha Marine και Ferretti Custom Line. Πάντα υπήρχε καλή σχέση με τις Σκανδαβικές χώρες. Μου αρέσουν τα σκάφη και μου ταιριάζει η νοοτροπία των ανθρώπων. Είναι σοβαροί επαγγελματίες χωρίς να θίγω άλλες εθνικότητες αλλά είναι θέμα χημείας. Με τους Σκανδιναβούς ξέρεις τί συζητάς, ξέρεις τί περίμένεις και τι περιμένουν αυτοί απο εσένα. Τα πράγματα είναι σαφή και αυτό είναι κάτι που εκτιμώ.
Το Chartering και ο Θαλάσσιος Τουρισμός
Έχοντας στο παρελθόν δοκιμάσει και αποτύχει στο τομέα της ενοικίασης των bare boats στα τέλη της δεκατίας του ’90 – επειδή πίστευα στο crewed charter – μπήκα στο χώρο μέσα από την εταιρεία Περίπλους, – ιδιοκτήτρια επανδρωμένων σκαφών. Επρόκειτο για μια διαφορετική προσέγγιση ενοικίασης σκάφους με άλλες προδιαγραφές. Και εδώ έγινε οτι είχαμε πετύχει στους αγώνες ανοικτής Θαλάσσης. Θεωρώ οτι και στο crewed chartering μπήκαν τα πρώτα λιθαράκια για να καταστεί εφάμιλλο και αντάξιο του εξωτερικού, και να έχει διεθνείς προδιαγραφές. Αναλάβαμε λοιπον την διαχείριση των πρώτων σκάφων, μήκους των 24 μέτρων, επανδρωμένα με επιλεγμένα πληρώματα. Τότε, τα επανδρωμένα ενοικιαζόμενα ήταν κάποια παλιά ιδιωτικά, καΐκια και σκούνες και όπως έλεγαν χαριτολογώντας κάποιοι brokers «συμπαθείς οι έλληνες αλλά κατά τα άλλα γραφικοί….». Εν τάχει, ενώ είχαμε το καλύτερο «στίβο» δεν είχαμε τα κατάλληλα σκάφη και πληρώματα και χάναμε πολύτιμη πελατεία, συνάλλαγμα και εισερχόμενο τουρισμό υψηλού επιπέδου. Ένα bare boat (σ.σ. σκάφος άνευ πληρώματος) ενοικιάζεται από 1500 ευρώ ανά εβδομάδα, όταν ένα Motor Yacht σήμερα ενοικιάζεται μέχρι και 500.000 euro συν έξοδα ανά εβδομάδα. Όπως καταλαβαίνετε υπάρχει μια τεράστια διαφορά. Αυτό όμως απαιτεί ένα σύνολο πραγμάτων, όπως να επιλεγούν και να εκπαιδευτούν τα πληρώματα για αυτή την κατηγορία πελατών και να μπορούν να προσφέρουν τέτοιου είδους υπηρεσίες. Τότε αρχίσαμε να βλέπουμε νεότερα, μοντέρνα και ακριβά σκάφη πολύ εύπορων ανθρώπων να διατίθενται προς ενοικίαση.
Την περίοδο λοιπόν 2000-05 μπήκαν οι πρώτες βάσεις ώστε να αναπτυχθεί το Luxury Crewed Charter. Τα παλιά σκάφη, καΐκια και κάποια ιδιωτικά που είχαν γυρίσει σε επαγγελματικά δεν είχαν τις προδιαγαφές, είχαν προβλήματα. Άρχιζε να βελτιώνεται ο στόλος και τα πληρώματα. Άλλαξε γενικά ύφος ο χώρος του επαγγελματικού επανδρωμένου σκάφους. Ξεκινήσαμε το Charter Show από το Φλοίσβο μετά στο Πόρο και τα τελευταία 2 χρόνια στο Ναύπλιο. Και εκεί (σ.σ. Luxury Crewed Charter) πραγματικά η Atalanta πέτυχε. Πέτυχε αυτό που δεν μπόρεσε να κάνει στα bare boats γιατί ήταν άλλη νοοτροπία και άλλο προϊόν. Αυτό, αν θέλετε, μου ταίριαξε και μπόρεσα και το υποστήριξα.
Σήμερα
Οταν ξεκίνησα έκανα το χόμπι μου δουλειά. Σημερα τολμώ να πω οτι η δουλειά μου είναι το χόμπι μου. Αν μου επιτραπεί, σήμερα δεν είναι οτι δεν έχω ανάγκη να δουλεύω ή να παράγω αλλά έχω πολλούς και καλούς συνεργάτες που έχει φύγει ένα μεγάλο βάρος καθημερινής δουλειάς από επάνω μου, αυτό ειναι και το νόημα του συναιτερισμού, δεν είμαι «Οne man show». Επειδή λοιπόν μου αρέσει κάθε μέρα και κάθε Δευτέρα που θα σηκωθώ και θα πάω στο γραφείο λέω οτι η δουλειά μου είναι το χόμπι μου όπως κάποτε η ιστιοπλοΐα έγινε η δουλειά μου.
Λίγα λόγια για το μέλλον
Έχοντας ιδρύσει την Atalanta Golden Yachts πριν περίπου 9 χρόνια, έχουμε αναπτύξει το στόλο, τον όγκο εργασιών όσο αφορά το chartering, έχουμε εμπλουτίσει την δραστηριότητα στο yacht και στο boat management. Φέτος εγκαινιάσαμε μια νέα δραστηριότητα με το Yacht Agency, ενώ στα πλαίσα της ανάπτυξης έχουμε αντιπροσώπευση στην Κύπρο και εξετάζουμε πάντα νέα προϊόντα και υπηρεσίες. Τα πράγματα εξελλίσσονται, αλλάζουν οι απαιτήσεις, διαμορφώνονται νέες τάσεις. Προσπαθώ να είμαι πάντα παρών.
Θα αλλάζατε κάτι από το παρελθόν;
Δεν θα άλλαζα κάτι. Οτι έκανα το έκανα με πάθος και αγνή σκέψη. Πάντα είχα οδηγό το πάθος.
*BIO
O Γιώργος Έρτσος γεννήθηκε στον Πειραιά το 1956. «Από παιδί το μοναδικό μου χόμπι είναι η ιστιοπλοΐα. Το πατρικό μου ειναι στη Καστέλλα οπότε έβλεπα τα σκάφη στο Μικρολίμανο, εκδηλώσεις στο ΝΟΕ τον Βασιλικό Ναυτικό όμιλο τότε. Ένας γείτονας με προέτρεψε να γραφτώ στη Σχολή και έκτοτε δεν ασχολήθηκα με τίποτα άλλο. Χειμώνα – καλοκαίρι ήταν η απασχόληση μου. Έκανα τη σχολή optimist και μετά Lighting και πέρασα απο πολλές κατηγορίες που άλλες ευνοούσε ο σωματότυπός μου άλλες όχι. Το σκάφος που ξεκίνησα τις διακρίσεις ήταν το 420, πάντα σαν κυβερνήτης με πανελλήνιες νίκες και μετά στη κατηγορία 470 πετυχαίνοντας νίκες σε Βαλκανικό, Μεσογειακο και Ευρωπαϊκό επίπεδο. Με τo 470 προκρίθηκα σε 2 Ολυμπιάδες αλλά η αποστολή δεν έγινε ποτέ… Ξέρετε, δεν είχα ποτέ καλές δημόσιες σχέσεις με την Ομοσπονδία. Ούτε η Ελλάδα πήγε στην συγκεκριμένη κατηγορία παρόλο που είχαμε πρόκριση».
Στις σημαντικότερες επιτυχίες συγκαταλέγονται αυτές του 1988, όπου το «Okyalos Sailing Team» και ο Γιώργος Έρτσος, ως κυβερνήτης, κατέκτησαν την 1η θεση στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα σκαφών 3/4 του τόνου στο νησί Έλμπα, νίκη που επαναλήφθηκε τον επόμενο χρόνο και στην Aθήνα. Tεράστια επιτυχία σημείωσε η ομάδα το 1990, όταν στη Σουηδία κατέκτησε και πάλι την 1η θέση στα σκάφη ενός τόνου. Έχει σπουδασει Oικονομικές Eπιστήμες στο Πανεπιστήμιο Aθηνών και επαγγελματικά ασχολείται με το yachting και τις πωλήσεις-ενοικιάσεις και διαχείριση σκαφών αναψυχής από το 1975.
H συνέντευξη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Skipper ONDECK n.039.Αγγλική έκδοση| Φθινόπωρο 2015
Κείμενο: Γεράσιμος Γερολυμάτος
Φωτογραφίες: Christos Petropoulos
Styling – Concept: Nantin Coo
