Όσα πρέπει να δεις, να ζήσεις και να γευτείς στο πιο μυροβόλο νησί του Αιγαίου.
«Ακόμα και το όνομά της ακούγεται αρωματικό», είχε πει για τη Χίο ο Γάλλος Πιέρ Ογκυστέν ντε Γκυ, ένας από τους διασημότερους περιηγητές του 18ου αιώνα, που ανακάλυψε την ομορφιά και τον πολιτισμό του ανεξερεύνητου ελληνικού νησιού. Στην καρδιά του Αιγαίου, το ταξίδι της ανακάλυψης στο πέμπτο μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας θα σας φέρει μπροστά σε μεσαιωνικά χωριά και γραφικούς οικισμούς με καλοδιατηρημένα αρχοντικά κτίσματα, σε μαγευτικές απομονωμένες παραλίες και μοναδικές εικόνες άγριας ομορφιάς που θα σας συνεπάρουν.
Το Κάστρο
Περνώντας από την Porta Maggiore, την κύρια είσοδο-πύλη του Κάστρου, θα βρεθείτε σε ένα ζωντανό οικισμό με χαρακτηριστικά στενομέτωπα διώροφα σπίτια με ξύλινα μικρά μπαλκόνια (κιοσέδες) και στενά δρομάκια, που έχει αδιάσπαστη συνέχεια μέσα στους αιώνες, καθώς κατοικείται έως τις μέρες μας. Τα πιο σημαντικά μνημεία που βρίσκονται στο εσωτερικό -το Παλατάκι Ιουστινιάνι (τριώροφο του 15ο αιώνα, που λειτουργεί πλέον ως εκθεσιακός χώρος), η Σκοτεινή Φυλακή, το Οθωμανικό Νεκροταφείο, ο πολυχώρος Απόλλων (αναπαλαιωμένο πρώην ξενοδοχείο), το Μπαϊρακλή Τζαμί, ο Ορθόδοξος Ναός του Αγίου Γεωργίου, ο πύργος Κουλάς και η Κρύα Βρύση- όλα υπόσχονται ένα ονειρικό ταξίδι στον χρόνο και την πολυτάραχη ιστορία της Χίου. Για να απολαύσετε άπλετη θέα στο απέραντο γαλάζιο φτάστε μέχρι την άκρη του κάστρου, στην περιοχή του Οθωμανικού λουτρού και ανεβείτε πάνω στα τείχη.
Νέα Μονή
Στο κέντρο της Μυροβόλου νήσου και σε απόσταση 12 χλμ. από τη Χώρα της Χίου, το ιστορικό μοναστήρι, Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO από το 1990, είναι ένα από τα τρία σωζόμενα μέχρι σήμερα μοναστικά συγκροτήματα, δείγματα της αρχιτεκτονικής της Βυζαντινής περιόδου στην Ελλάδα. Η μονή, που χρονολογείται από το 1042 μ. Χ., είναι γνωστή παγκοσμίως για τα εξαιρετικής τέχνης ψηφιδωτά της που θεωρούνται αριστουργήματα της βυζαντινής εποχής και θεωρείται ένα από τα πλουσιότερα και επιφανέστερα μοναστήρια όλου του Αιγαίου. Στη Νέα Μονή λειτουργεί μουσειακός χώρος όπου φιλοξενούνται μεταβυζαντινές εικόνες, εκκλησιαστικά κεντήματα, έργα υφαντικής και αργυροχοΐας.
Μαστιχοχώρια
Στο νότιο μέρος του νησιού, τα 24 χωριά στα οποία ευδοκιμεί το δέντρο της μαστίχας, μονοπωλούν το ενδιαφέρον πολλών ταξιδιωτών που ανυπομονούν να δουν από κοντά τα δέντρα που δακρύζουν και τη συλλογή των πολύτιμων κρυστάλλων τους. Το εξαίρετο αυτό μεσαιωνικό σύμπλεγμα οικισμών δημιουργήθηκε στα μέσα του 14ου αιώνα, όταν χτίστηκε από τους Γενοβέζους κατακτητές για να στεγάσουν τις οικογένειες των καλλιεργητών της μαστίχας και των αρχόντων που εκμεταλλεύονταν τα έσοδα. Σήμερα, τα πιο καλοδιατηρημένα χωριά είναι όσα δεν υπέστησαν μεγάλες ζημιές από τον καταστρεπτικό σεισμό του 1881. Τα Μεστά με τις πετρόκτιστες οχυρώσεις και τις καμάρες, το γραφικό Πυργί με τα «ξυστά» στις προσόψεις των σπιτιών, μια τεχνική σκαλίσματος γεωμετρικών μοτίβων σε γύψο, οι Ολύμποι, η Καλαμωτή, η Βέσσα, τα Πατρικά, το Βουνό, η Ελάτα και η Κοινή είναι μερικοί από τους πιο σημαντικούς μεσαιωνικούς οικισμούς στην Ελλάδα.
Μουσείο Μαστίχας
Στο γραφικό Πυργί, το Μουσείο Μαστίχας Χίου αναδεικνύει την παραγωγική ιστορία της καλλιέργειας και την επεξεργασίας της μαστίχας, την οποία εντάσσει στο πολιτιστικό τοπίο της Χίου. Μέσα από το πρίσμα της εγγραφής από την UNESCO της παραδοσιακής μαστιχοκαλλιέργειας στον Αντιπροσωπευτικό κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας, το 2014, δίνεται έμφαση στη διαχρονία και την αειφορία του χιώτικου αυτού προϊόντος. Στη μόνιμη έκθεση του Μουσείου θα μάθετε για την διαδικασία της καλλιέργειας, της διαχείρισης, για την ιστορία της αλλά και τα προϊόντα της και τις χρήσεις με τις οποίες η μαστίχα σήμερα ταξιδεύει σε όλον τον κόσμο, ενώ η μουσειακή εμπειρία ολοκληρώνεται στην υπαίθρια έκθεση, στην οποία το κοινό έρχεται σε επαφή με το φυτό και το φυσικό περιβάλλον στο οποίο ευδοκιμεί. (www.piop.gr)
Κάμπος
Ο εύφορος, ευωδιαστός και αρχοντικός Κάμπος της Χίου είναι από τις πιο εντυπωσιακές περιοχές του νησιού, όπου συνδυάζεται αρμονικά το μοναδικό φυσικό τοπίο με τα τοπικά αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά. Μόλις 6 χλμ νότια από την πόλη της Χίου, ο ιστορικός και παραδοσιακός οικισμός είναι ευρέως γνωστός για τα μυροβόλα περιβόλια εσπεριδοειδών, αλλά και τα παλιά αρχοντικά σπίτια. Βασικό χαρακτηριστικό των περιβολιών του Κάμπου, είναι οι ψηλοί τοίχοι από θυμιανούσικη πέτρα, που κρύβουν ολόκληρους μικρόκοσμους, οι οποίοι περιλαμβάνουν περίτεχνα διακοσμημένες αυλές, μεγάλα αρχοντικά σπίτια, δενδροσκέπαστα σοκάκια και κήπους με πληθώρα λουλουδιών. Αρκετά από τα αναπαλαιωμένα αρχοντικά χρησιμοποιούνται ως ξενώνες, καθώς η περιοχή παρουσιάζει μεγάλο τουριστικό ενδιαφέρον όχι μόνο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες αλλά και την Άνοιξη, όταν όλη η περιοχή ευωδιάζει από τα ανθισμένα εσπεριδοειδή.
Ανάβατος
Ένα από τα αξιοθέατα που δεν πρέπει να χάσετε, το ακατοίκητο μεσαιωνικό-βυζαντινό χωριό στο κέντρο του νησιού, ο «Μυστράς» του Αιγαίου, μεταφέρει ως τις μέρες μας την ιστορία της Χίου. Εδώ γράφτηκε ένα από τα κομμάτια της ιστορίας του νησιού, στην επανάσταση του 1821 και στις σφαγές του 1822. Μέχρι και σήμερα μένει ζωντανός ο μεγάλος Ταξιάρχης που είναι το μόνο κτίσμα το οποίο δεσπόζει από μακριά, ανάμεσα στην μυστηριακή γαλήνη του έρημου αυτού οικισμού. Ένα ποίημα ομορφιάς με πυργωτά σπίτια, αψίδες, τόξα και σχεδόν κατακόρυφα καλντερίμια του, η γραφική καστροπολιτεία απολαμβάνει ανεμπόδιστη θέα από ψηλά, ενώ μπορείτε να συνδυάσετε την επίσκεψή σας με μπάνιο στην παραλία της Ελίντας και παραδοσιακό φαγητό στα Αυγώνυμα.
Μαύρα Βόλια
Από τις πιο εμβληματικές παραλίες του νησιού αλλά και όλης της Ελλάδας, τα Μαύρα Βόλια δημιουργήθηκαν από έκρηξη του πλέον ανενεργού ηφαιστείου Ψάρωνας κατά την αρχαιότητα, προσφέροντας μέχρι τις μέρες μας ένα μοναδικό φυσικό φαινόμενο. Στη μαγευτική «μαύρη» παραλία με τους τρεις διαδοχικούς κόλπους, τα βαθιά και κρυστάλλινα νερά και το ηφαιστειογενές τοπίο, τα γυαλιστερά μαύρα βότσαλα φαντάζουν εξαιρετικά δελεαστικά, ωστόσο, μην ξεχνάτε ότι δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να τα πάρετε μαζί σας, καθώς η απομάκρυνσή τους από την παραλία απαγορεύεται ρητά. Άλλες φημισμένες παραλίες του νησιού είναι η Αγία Φωτεινή, η Κώμη, η παραλία του Ναγού και του Μάναγρου που είναι και η μεγαλύτερη του νησιού, αφού ξεπερνά σε μήκος τα δύο χιλιόμετρα, τα ήσυχα Κάτω Φανά και η παραλία στον πολύ γραφικό Άγιο Ισίδωρο.
Βολισσός
Πρόκειται για το μεγαλύτερο χωριό της Βορειοδυτικής Χίου, το κεφαλοχώρι της περιοχής της Αμανής, και ένα από τα ωραιότερα χωριά του νησιού. Η παράδοση την αναφέρει ως τόπο όπου έζησε ο Όμηρος. Χτισμένη αμφιθεατρικά στο λόφο, αξίζει να περιηγηθείτε στα σοκάκια της, να φτάσετε μέχρι το κάστρο ή να κάνετε την πεζοπορική διαδρομή στην Κοιλάδα Μαλαγκιώτη-Παναγία Νερομύλων-Βολισσός. Τόπος ευλογημένος, στη Βολισσό η σύνδεση του ανθρώπου με τον Θεό είναι πιο έντονη από κάθε άλλο σημείο του νησιού, καθώς τόσο στο χωριό όσο και περιμετρικά υπάρχουν συνολικά 41 εκκλησίες κι εκκλησάκια αφιερωμένες σε διάφορους Αγίους της Εκκλησίας. Βάλτε στο πρόγραμμα και μία επίσκεψη στη μονή της Αγίας Μαρκέλλας.
Τοπικές γεύσεις
Εκτός από τη φημισμένη μαστίχα, η Χίος προσφέρει μεγάλη ποικιλία τοπικών προϊόντων και αυθεντικών γεύσεων. Ο γαστρονομικός πλούτος του νησιού περιλαμβάνει μεταξύ άλλων βούτυρα και τυριά όπως το μαστέλο, εσπεριδοειδή όπως το μυρωδάτο μανταρίνι Χίου, ούζα και αρωματικά λικέρ, κρασιά άριστης ποιότητας, χιώτικα γλυκά, παστέλια, αλλά και φρέσκα ψάρια και θαλασσινά. Στα must try της τοπικής παραδοσιακής κουζίνας υπολογίστε το μπεγότο (αθερίνα με κρεμμύδι), ψητό χταπόδι, φρέσκες τηγανητές γαρίδες και ντόπια χειροποίητα ζυμαρικά. Στα πανηγύρια της Βόρειας Χίου θα έχετε την ευκαιρία να δοκιμάσετε το παραδοσιακό κατσικοπίλαφο και το ρεβιθοπίλαφο, ενώ ο πιο γλυκός επίλογος γράφεται με τα μασουράκια με το κριτσανιστό φύλλο, τη μαστίχα και την αμυγδαλόψιχα, το γλυκό του κουταλιού τριαντάφυλλο και τους λουκουμάδες με άρωμα μαστίχας.
Island hopping
Δύο ενώ πλω εξορμήσεις που αξίζει να κάνετε από τη Χίο είναι στα μικρά νησάκια Οινούσσες και Ψαρά. Σε απευθείας συνομιλία με τη φύση και την ηρεμία, οι Οινούσσες, φημισμένες για το καλό κρασί τους από τον 6ο αιώνα π.Χ., είναι μια μικρή ναυτική πολιτεία, τόπος καταγωγής καπεταναίων και επιφανών εφοπλιστικών οικογενειών, χτισμένη αμφιθεατρικά στο μυχό ενός γραφικού όρμου. Αν και τον Αύγουστο το νησί γεμίζει κόσμο, τους υπόλοιπους μήνες ενδείκνυται για χαλαρές διακοπές, βουτιές σε μικροσκοπικούς όρμους και βόλτες σε όμορφες νησιωτικές γειτονιές. Την τιμητική της έχει η αδάμαστη αιγαιοπελαγίτικη φύση και στα Ψαρά. Η γενέτειρα του Κωνσταντίνου Κανάρη, του Δημήτρη Παπανικολή και του γνωστού εθνικού ευεργέτη, Ιωάννη Βαρβάκη, είναι όμορφη, γραφική και φιλόξενη. Οι υπέροχες παραλίες τους δεν υποφέρουν ποτέ από πολυκοσμία, είτε πρόκειται για τις πολυσύχναστες Κατσούνη και Κάτω Γιαλό, μέσα στον οικισμό (με το τοπικό πρωτάθλημα beach volley), είτε για τα Λαζαρέττα με την ψιλή άμμο και τα κοχύλια, τη Λάκκα και την παραλία της Λήμνου.
