Οι προτάσεις αντιμετώπισης της κρίσης, που δημιούργησε η πρωτοφανής πανδημία του Covid-19, είναι κοινές με τους περισσότερους κλάδους της οικονομίας, του τουρισμού και φυσικά με τις ιδιαίτερες ανάγκες του yachting.
Σε κάθε περίπτωση λαμβάνονται πολύ σημαντικά μέτρα σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο και είναι σε εξέλιξη μια τεράστια προσπάθεια για να περιοριστούν οι αρνητικές επιπτώσεις. Το πιθανότερο είναι ότι θα χρειαστούν επιπρόσθετα μέτρα. Αν μπορούσα να συνοψίσω σε πέντε φράσεις τις άμεσες ανάγκες μας, αυτές είναι:
1) η ανάγκη άμεσης ρευστότητας,
2) το ύψος των επιτοκίων,
3) το θέμα του ΦΠΑ,
4) το θέμα της ταχύτητας που εφαρμόζονται οι αποφάσεις των ευρωπαϊκών θεσμικών Οργάνων και της Κυβέρνησης
5) το ενδιαφέρον για τον κλάδο μας.
Σημειώνω το θέμα του συνδυασμού ρευστότητας και επιτοκίων. Ενώ η ανάγκη για ρευστότητα έχει αναγνωρισθεί και συζητιέται ευρέως, δεν έχει γίνει κατανοητή η σημασία του ύψους των επιτοκίων και ανησυχώ ότι στη χώρα μας ακόμα και επιδοτούμενα επιτόκια δεν θα είναι ανταγωνιστικά.
Είναι γεγονός ότι για μεγάλο χρονικό διάστημα τα θέματα του θαλάσσιου τουρισμού βρισκόντουσαν και βρίσκονται στον «αυτόματο». Για όλα τα βασικά θέματα που απασχολούν τον κλάδο μας, όπως ο ΦΠΑ, οι θέσεις ελλιμενισμού, τα γραφειοκρατικά εμπόδια κλπ, δεν υπάρχει συστηματική συζήτηση και αντιμετώπιση. Η ευθύνη βαρύνει κυρίως την Πολιτεία, όσο και μας τους ίδιους τους επαγγελματίες του θαλάσσιου τουρισμού. Πρόσφατη και ιδιαίτερα δυσάρεστη εμπειρία είναι ο τρόπος αντιμετώπισης των νεοναυπήγητων ιστιοπλοϊκών σκαφών, όπου η Πολιτεία αρνούνταν επί μέρες ν’ ασχοληθεί με το θέμα του ασφαλούς -και για τη δημόσια υγεία- κατάπλου των σκαφών και επαναπατρισμού των πληρωμάτων. Η σχέση του θαλάσσιου τουρισμού με τα υπουργεία Ναυτιλίας και Τουρισμού πρέπει να ξανασχεδιαστεί.
Δεν θέλω να επεκταθώ περισσότερο αυτή τη στιγμή στη συζήτηση, γιατί υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα για τη διάρκεια της κρίσης. Αξίζει ν’ αναφέρω όμως τις συγκροτημένες προτάσεις που έχει καταθέσει στον Πρωθυπουργό και τους αρμόδιους Υπουργούς ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων και από κοινού με την Πολιτεία προωθούμε τα δέκα μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων και των εργαζομένων στον τουρισμό. [*]
Θέλω να ευχαριστήσω ιδιαίτερα όσους δίνουν τη μάχη στην πρώτη γραμμή για την υγεία μας, αλλά και όλους τους δημόσιους λειτουργούς των συναρμοδίων υπουργείων -και είναι πολλοί- που ο καθένας από την πλευρά του προσπαθεί να κάνει το καλύτερο δυνατό για όλους μας. Για την υγεία μας, για την ασφάλειά μας, για την οικονομία.
Σε σύντομο χρονικό διάστημα θα χρειαστεί να ξαναγράψουμε ένα νέο «κοινωνικό συμβόλαιο», στο οποίο σίγουρα θα πρέπει να περιλαμβάνεται, στο γενικότερο πλαίσιο της οικονομικής και κοινωνικής ανόρθωσης της χώρας μας, ο ιδιαίτερος ρόλος και του θαλάσσιου τουρισμού.
[*] Τα 10 μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων και των εργαζομένων στον τουρισμό | Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων
1. Σχέδιο επανεκκίνησης: Άποψή μας είναι πως πρέπει να υπάρξει κοινή πανευρωπαϊκή γραμμή και να μη βιαστούμε, εάν τα πρωτόκολλα είναι τέτοια που θα καθιστούν τη μετακίνηση πρακτικά αδύνατη. Τουρισμός/Μεταφορές δε θα μπορέσουν να λειτουργήσουν, χωρίς κοινά ευρωπαϊκά πρωτόκολλα για ελεγχόμενες υγειονομικά μετακινήσεις. Έτσι θα κεφαλαιοποιήσουμε αποτελεσματικότερα την εξαιρετική υγειονομική διαχείριση της χώρας. Θα είμαστε στη διάθεσή σας να συζητήσουμε συγκεκριμένες προτάσεις για το θέμα.
2. Στοχευμένη καμπάνια προβολής με συνεργασία Υπουργείου Τουρισμού-ΕΟΤ-Marketing Greece: Ήδη η συνεργασία αυτή, με την πολύτιμη συμβολή του CCO της κυβέρνησης, Στηβ Βρανάκη, έδειξε το πρώτο θετικό δείγμα γραφής με την εξαιρετική προσπάθεια του “Greece from Home”, ενώ οι νομοθετικές πρωτοβουλίες του επόμενου διαστήματος θα την ενισχύσουν ακόμα περισσότερο.
3. Μείωση του ΦΠΑ από 1/6/2020 και για όσο χρόνο χρειαστεί να ανακτηθεί το χαμένο έδαφος: της διαμονής στο 6%, όλης της εστίασης στο 13%, της υπηρεσίας του τουριστικού πακέτου στο 13%, των εγχώριων μεταφορών στο 13% και παραμονής του θαλάσσιου τουρισμού στο 12%.
4. Προγράμματα επιδότησης εργασίας και εργαζομένων από την επανεκκίνηση της οικονομίας και για όλο το 2020: Αυτό θα γίνει μέσω επιδότησης εργοδοτικών εισφορών (αναλογικά με την συνεισφορά και του εργαζομένου) και συμπληρωματικών επιδομάτων στη λογική του “Kurtzarbeit”. Επιπλέον, πρέπει να έχουμε υπόψιν, ότι δεδομένου ότι πολλές από τις εποχικές επιχειρήσεις δε θα καταφέρουν να λειτουργήσουν φέτος, μεγάλο μέρος των περίπου 700.000 εργαζομένων του τουρισμού (στοιχεία του Q3 2019), θα παραμείνει άνεργο. Χρειάζεται λοιπόν δίχτυ προστασίας και διεύρυνση του ταμείου ανεργίας. Τέλος, ειδικά για φέτος, οι καταληκτικές ημερομηνίες πρόσληψης – οι προβλεπόμενες από τις συμβάσεις εργασίας – (από 15/5 στις περισσότερες περιοχές έως και 10/6), στα καταλύματα που θα λειτουργήσουν, δεν πρέπει να ισχύσουν και οι προσλήψεις να ξεκινούν με το άνοιγμα της επιχείρησης σταδιακά, ανάλογα με την εξέλιξη της πληρότητάς της.
5. Μη καταβολή προκαταβολής φόρου εισοδήματος για το 2020.
6. Αναστολή του τέλους διανυκτέρευσης που επιβαρύνει τον πελάτη, για το 2020.
7. Εργαλεία ρευστότητας για την επανεκκίνηση των επιχειρήσεων: Έχει ήδη ανακοινωθεί το εγγυοδοτικό (εγγυήσεις ύψους έως 2 δισ. ευρώ της Αναπτυξιακής Τράπεζας), που με τη μόχλευση μπορεί να φτάσει τα 7 δισ., ενώ ενημερωθήκαμε για άτοκα δάνεια του ΤΕΠΙΧ έως του ποσού των 500.000 ευρώ ανά επιχείρηση, η πλατφόρμα αιτήσεων των οποίων ανοίγει την επόμενη εβδομάδα. Είναι κρίσιμο να εξαντληθούν όλες οι δυνατότητες παρόμοιας χρηματοδότησης, από το εσωτερικό και το εξωτερικό, διότι οι ανάγκες ρευστότητας για επανεκκίνηση θα είναι τεράστιες.
8. Μη καταβολή δόσεων δανείων για όλο το 2020 και μετάθεσή τους στο τέλος της διάρκειας του δανείου με έναν χρόνο επέκταση.
9. Επαναφορά ΕΣΠΑ με δυνατότητα επιδότησης επιλέξιμων επενδύσεων κατασκευών, τεχνολογίας και υπηρεσιών, για όλα τα μεγέθη επιχειρήσεων.
10. Ειδική ανταγωνιστικότητα χρεώσεων υποδομών 2020-2021:Το οικοσύστημα των αερομεταφορών (αεροπορικές εταιρείες, αεροδρόμια, επίγεια εξυπηρέτηση, κ.λπ.), χρήζει ιδιαίτερης προσοχής. Περίπου 22 εκατ. επιβάτες από το σύνολο των 33 εκατ. αφίξεων του 2019 έρχονται με αεροπλάνο.
Πρέπει να βοηθηθούν τα δίκτυα/υποδομές/εταιρείες επιβατικών μεταφορών, λαμβάνοντας υπόψιν ότι κάθε εταιρεία είναι ειδική περίπτωση. Τα αεροδρόμια έχουν σημαντικό ρόλο στη δυνατότητα ανάκαμψης του τουρισμού, με σημαντικούς πολλαπλασιαστές για την οικονομία και το γύρω από αυτά οικοσύστημα, ενώ τα σημαντικότερα λειτουργούν σήμερα με συμβάσεις παραχώρησης, με σημαντικό τίμημα προς το δημόσιο. Πρέπει, λοιπόν, να εξεταστεί η δυνατότητα χρήσης των κονδυλίων που εισπράττει ετήσια το κράτος από τις συμβάσεις, ή/και να εξεταστεί η δυνατότητα παράτασης των συμβάσεων παραχώρησης, αλλά και κάθε δημιουργική λύση, προκειμένου να εξασφαλιστεί αφενός η βιωσιμότητα των επιχειρήσεων και αφετέρου η αύξηση της ανταγωνιστικότητας του κλάδου για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα ανάκαμψης. Για το συγκεκριμένο εδάφιο, θα σας κατατεθεί κοινά συμφωνημένη πρόταση, που θα πρέπει να έχει συζητηθεί και διαμορφωθεί μεταξύ των μελών του ΣΕΤΕ που εκπροσωπούν τον κλάδο των αερομεταφορών.
Ο Γιώργος Βερνίκος είναι πρόεδρος της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της Ελλάδας (ΟΚΕ), Γενικός Γραμματέας του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) κι εκπροσωπεί το Yachting στο Δ.Σ του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδας. Είναι Επίτιμος Πρόεδρος και μέλος του Δ.Σ της Ένωσης Πλοιοκτητών Ελληνικών Σκαφών Τουρισμού (ΕΠΕΣΤ) και μας μιλάει για το μέλλον του Yachting στον ελλαδικό χώρο.
